Chúng tôi ghé đến Sam's Club . Nó nằm quay mặt ra xa lộ vòng đai 820 . Nơi đây chuyên bán sỉ và lẻ các mặt hàng từ thực phẩm đến gia dụng quần áo thuốc men . Muốn vào đây khách hàng phải đóng tiền niên liễm 45 Mỹ kim .
Bên tay trái là nơi chuyên buôn bán vỏ xe hơi đủ loại từ Michelin , Good Year , BF Goodrich . Từ cỡ 13 cho đến 17 cho vòng bánh xe . Một ông người Mễ bước ra hỏi tôi có cần giúp gì chăng . Tôi ngỏ ý nhờ ông ta xem xét mấy cái bánh xe :
- Ông xem mấy cái vỏ xe còn tốt không ? Chạy được vài năm chăng ?
Ông ta bước tới , chẳng cần phải đo đạc đo sâu , độ dày của mặt vỏ , cười nói :
- Mấy cái này quá tệ , cần phải thay ngay .
Trên nguyên tắc để coi tình trạng vỏ bánh xe còn khả năng lăn bánh là dùng một đồng xu Mỹ . Đồng này một mặt khắc hình ông tổng thống Mỹ Abraham Lincoln .
Khoảng cách từ rìa đồng xu đến đỉnh đầu ông Lincoln đó chừng một ly mấy . Nếu vỏ xe có độ sâu cao khoảng cách đó thì coi như vỏ xe còn chạy được . Đó là trên nguyên tắc , còn thực tế là hai chuyện khác nhau . Tùy theo điều kiện mặt đường và thời tiết mưa nắng đá đóng băng , không ai dám đảm bảo sự an toàn khi lái xe với mấy cái vỏ đó . Nhất là lòng tôi nghĩ đến năm ngoái đã xảy ra một tai nạn do sự nổ lốp của một xe khách chở người hành hương từ Houston lên Missouri . Kết quả tai nạn đó là 17 người Việt chết .
Tôi phân vân hỏi ông Mễ thợ ráp bánh xe :
- Ông nói một cái vỏ 225/75/16 là 129 đô, vậy có thể nào gắn loại vỏ nhỏ hơn như 205 hay 215 .
Cùng một loại một hiệu vỏ xe càng nhỏ càng ít tiền hơn . Ông ta mở cửa xe Toyota ra , đưa đầu ngó vào cánh cửa rồi lắc đầu nói :
- Xe nào bánh nấy , ông mà dùng vỏ khác thứ nhất nó không an toàn , thứ hai nó mất đẹp .
- Nếu thay hết cả bốn bánh hết bao nhiêu hở ông ?
- Bốn vỏ xe tính hết mọi thứ , tiền valve (vòi bơm) tiền bảo hành tiền bảo hiểm khi vỏ xẹp lốp giữa đường , tiền thuế .... à à ... bảy trăm đô .
Mèn đét ơi ! Chi mà đắt thế .
- Thôi ông đưa tui đi vô trong đó xem sao . À ! Đây rồi ! Có hiệu Good Year cũng là vỏ 225/75/16 giá có 87 đô lại còn bớt 50 đô nếu mua cả bốn vỏ . Ông tính xem tổng cộng mọi thứ là bao nhiêu ?
- Bốn trăm rưỡi . Nhưng loại này chỉ ga răng ti 50 ngàn mai thôi . Cái loại tôi nói với ông khi nãy là hiệu Michelin chính gốc do Mỹ làm , ga răng ti đến 80 ngàn mai .
- Thôi ông cứ thay cho tui loại 50 ngàn mai . Thằng con trai tui nó biểu xe chạy đến 30 ngàn mai là nên thay .
Xe thay vỏ bánh mới tôi cảm thấy nó chạy trên mặt đường lộ nhẹ nhàng hơn , êm ái hơn chăng , có lẻ cũng ít hao xăng hơn . Từ đây chúng tôi quẹo qua xa lộ 30 và len lỏi vào đường Fielder và Pioneer Parkway .
Chợ Nam Hưng nằm ngay góc đường Pioneer Parkway và đường Brown . Khi xưa nó chỉ là một tiệm bách hóa nho nhỏ , nhưng nhờ tài kinh doanh của hai vợ chồng Tàu gốc Chợ Lớn nó phát triển , họ xây một thương xá thuộc loại bậc trung . Nơi đây có tiệm thuốc bắc , tiệm cho mướn phim bộ , văn phòng luật sư và chợ Nam Hưng .
Trước chợ bày vài thùng ca tông to chứa hàng đống bưởi . Loại nhỏ ba trái một đô la . Lớn hơn một tí một đô hai trái . Tôi giới thiệu với hai vợ chồng quen tôi từ dưới thành phố Fort Worth lên đây đi chợ :
- Loại bưởi này ăn khá ngọt , bưởi Cali đó . Cái vỏ nó nhăn nhúm bên ngoài nhưng bên trong nó tròn trịa lắm .
Bà vợ ông Trình quen với tôi vặn lại :
- Ông ăn thử chưa mà biết là ngon ?
- Chưa , tui nghe bà nhà tôi nói , không tin bà chị cứ hỏi bà xã tui .
Vừa lúc đó bà nhà tôi bước tới , nghe vậy bèn đáp :
- Ông không biết gì hết mà cứ nói lung tung . Bưởi này không phải bưởi Ca li . Nó to và xanh như vầy là bưởi Mễ , còn to hơn nữa là bưởi Biên Hòa . Thôi tui vô trong chợ lựa tôm sú , họ bán hơn hai đô một cân , loại to như vầy nè .
Khi mua xong vài thứ lương thực cần thiết , chúng tôi đẩy xe shopping cart vào chỗ bán gạo . Một cô bán hàng chỉ cho tôi :
- Bác lấy loại con Nai 38 đô bịch năm mươi "Pao" (cân Anh ) .
Bà nhà tôi hỏi lại :
- Loại này có dẻo không , gạo mới 2010 hay là gạo năm ngoái .
- Gạo mới cô .
Vừa lúc bà chủ tiệm Nam Hưng bước ra , buông lời hướng dẫn người làm và nói tiếng Việt lơ lớ :
- Tui dặn các lị khi lấy gạo coi chừng lấy lầm gạo . Bịch lào xanh thì là gạo dẻo , bịch lào lỏ là gạo lếp .
Mấy năm tôi không gặp bà chủ tiệm , lúc trước dáng người bà ta còn thon thon . Bây giờ nhìn khác gì là bà xẩm quê ở miệt Thẩm Quyến bên Tàu . Tôi cất tiếng chào bà ta :
- Bà chủ ơi ! Còn cái bịch này mới hay cũ hở chị ?
- Mới .
- Dẻo hông ?
- Dẻo .
- Thế ăn nó giống như bo bo không ?
Bà nhà tôi vội lôi tôi đi ra khỏi tiệm với vài tiếng cười dòn dã phía sau .
Thursday, November 26, 2009
Sunday, November 22, 2009
Chợ Nam Hưng
Sáng thứ Bảy ngoài trời mây mù âm u , giăng kín khắp nơi . Hai vợ chồng tôi ngồi uống cà phê pha sẵn đưa mắt nhìn qua khung cửa sổ có màn sáo chắn ngang . Tôi lên tiếng hỏi :
- Sao tí nữa bà có đi chợ mua bông tươi về để dọc kinh chiều mai không . Nếu vậy thì mình sẽ ghé qua thăm bà mẹ chú Kha bên Cali sang thăm cháu rồi mình đi thay vỏ xe nhé .
Bà nhà tôi ậm ừ rồi cao giọng :
- Vỏ xe ông nói là còn mới mà . Ga răng ti (bảo hành ) sáu chục ngàn mai (dặm Anh) mà ... mà xe mới chưa được ba chục ngàn mai mà ... mà phải thay là sao ?
Tôi ngần ngừ không biết trả lời sao cho đúng lý . Sáng hôm thứ Sáu lúc ra xe để chở hai đứa con đi học , bà nhà tôi thấy bánh xe sau bị xẹp lốp , đành đánh thức cô gái thứ nhì dậy để chở đi .
Bà nhà tôi phán tiếp :
- Tui để ý là hễ ông xách xe tui đi đâu là xe bị xì lốp . Tui đi bao năm nay có sao đâu .
Tối thứ Năm tôi đang dùng cơm tối , cô Lan em tôi gọi sang nhờ tôi đi đón mẹ chồng bên Cali sang chơi . Lúc đó tôi đang định mang theo cái máy Tomtom định ví trí GPS theo . Máy này dùng để chỉ đường đi . Bà nhà tôi nói vói theo :
- Ông cứ đi đi , qua nhà cô em ông đó chở theo thằng Bỉnh , nó biết phi trường Love Field bên Dallas mà .
Trên đường 183 tôi tươi cười hỏi Bỉnh :
- Cháu rành đường tới phi trường không ?
Bỉnh ngập ngừng rồi đáp :
- Cháu có tới đó cách đây năm năm rồi . Sau rồi cháu qua Nhật đóng quân ở Okinawa . Quên rồi bác .
Tôi thở dài rồi cứ cho xe chạy lên loop 12 , vòng vào đường 35 E . Ở đây tôi nhớ mang máng là cách đây hơn mười năm tôi đi xuống một cái hồ gần đường Walnut Hill mò bắt ốc , thấy rất nhiều máy bay của hãng Southwest Airlines bay lên đáp xuống . Thấy không ổn tôi gọi điện thoại cho Tư bạn tôi . " Mày đang ở đâu vậy ? Ở Walnut Hill hả , lộn đường rồi . Mày vòng lại chạy 35 South , gặp đường Mockingbird quẹo trái chừng vài mai là thấy ngay cổng vào phi trường . Cái bảng đó to lắm , cứ tới là thấy ngay .
Chúng tôi mon men theo con đường Mockingbird chừng mươi mười lăm phút vẫn không thấy dáng cổng vào phi trường Love Field đâu . Tôi đưa điện thoại di động sang cho cháu Bỉnh :
- Cháu gọi cho Trang chị cháu xem cổng vào ở đâu ?
Qua lời trao đổi trong phôn , Bỉnh nhe răng ra cười :
- Chị cháu biểu bác trông thấy cái cổng chào to tướng là nó đấy .
Tám giờ tối đèn đường nhập nhòe ngọn xanh ngọn đỏ . Từ khi tôi ở VN về , hai con mắt một rõ một mờ , nhìn cảnh vật không thật rõ nét như xưa . Tôi lòng vòng cua xe quanh một ngả tư mà tôi đoán là cửa vào phi trường . Bỉnh chợt là lên : " Cổng chào kìa bác , nó đề chữ Welcome to Love Field ."
Tôi nhìn sang cái cổng . Nó chỉ là một bức tường nhìn khá vuông vắn ba nhân ba mét , dưới ánh đèn lờ mờ ảo ảo mắt người thường còn khó nhận ra huống chi tôi .
Tôi vào nhà Lan cô em tôi bấm chuông . Bà nhà tôi càm ràm :
- Sáng mới 9 giờ bà cháu người ta còn ngủ , ông cứ ...
Vừa lúc đó cháu Trang mở cửa , mặt còn đang ngái ngủ :
- Mời hai bác vào chơi , để cháu gọi bà cháu dậy . Bà ơi !
Bà Kha bước ra ngoài phòng khách tươi cười nhìn chúng tôi thăm hỏi :
- Cậu mợ An bao năm không gặp vẫn như xưa . Các cháu khỏe mạnh không ?
Nhìn dáng bà Kha mẹ chồng cô em tôi , với khuôn mặt nhỏ nhắn , phúc hậu , tôi đáp lại :
- Vâng , gia đình chúng cháu vẫn khỏe . Bà vẫn hay du lịch đây đó ?
- Dạo này không , bác đi du lịch nhiều nơi rồi , qua Tầu qua Tây riết cũng chán .
- Bác còn ở cái mobile home ?
- Còn sao không còn . Mobile home bác trả hết lâu rồi , nhưng tiền đất thì thật là phiền .
Tôi chăm chú nghe , thắc mắc hỏi tiếp .
- Lúc trước bác chỉ trả có hơn ba trăm đô , bây giờ là sáu trăm mấy . Có nơi phải trả đến hơn ngàn đô .
- Cháu cũng nghe vậy , chủ đất cứ lên giá ào ào , người mướn không chịu nổi bỏ đi , bỏ cả cái mobile home . Thế là chủ đất lấy rồi cho thuê mướn lại . Cháu nghe bên Cali bây giờ ngân sách thiếu hụt dữ lắm , nhà cửa thì bị nhà băng kéo rất nhiều .
Bà Kha nhìn quanh căn nhà cô em tôi , rồi chép miệng nói :
- Như căn nhà này , bên Texas chưa đến trăm ngàn , bên đó phải đến ba bốn trăm . Tiền nhà hàng tháng tính ra có đến ba ngàn . Chủ nhà cả hai vợ chồng phải quần quật đi làm hai ba dóp (job) trả mới nổi , bởi vậy một người thất nghiệp là xính quýnh .
- Như bác như vầy còn lái xe không ?
- Không , bác năm nay 82 rồi . Đi đâu cũng có tài xế lái , thay vì nó tới rước mình tận nhà thì mình phải bò ra tới tận trạm . Trạm xe buýt đó .
Chúng tôi cùng cười vui vẻ . Bà Kha tuy tuổi hạc khá cao nhưng vẫn còn nhiều nét khôi hài .
- Bên đó cảnh sát bây giờ phạt dữ lắm . Bác thì không lái xe nhưng bác có một bà bạn một ngày bị hai cái tích kệt (ticket , giấy phạt ) . Một cái là bốn trăm đô .
Chúng tôi ngạc nhiên không hiểu vì sao bên tiểu bang Cali tiền phạt lại cao quá .
- Bà ta sao mà bị phạt hả bác ?
- Thì bà ta đèn xanh quẹo phải không đủ hai giây , nghĩa là khi quẹo mặt phải đếm đủ 2001, 2002 khoảng hai giây . Cảnh sát thấy xe nào quẹo nhanh là phạt ngay .
Lần đầu tiên tôi mới được nghe một câu chuyện lạ lùng như vậy . Quẹo phải khi đèn đỏ , phải ngừng ít nhất hai giây , đây lại là đèn xanh . Luật bên Mỹ mỗi nơi mỗi khác .
Bà Kha gọi vói sang cháu Trang :
- Trang à ! Cháu lấy tí quà bà để ở góc bếp mang qua đây cho bà . Đây nhé ! Ổi này là ổi xá lị mà bác trồng bên Cali . Nhà bác chỉ có miếng đất bé tí teo thôi mà bác còn trồng cả thanh long , hồng dòn, ổi xá lị , khế . Nếu mà nhà bác có đất rộng như nhà con dâu bác , bác còn trồng cả măng cụt , xoài tượng xoài thanh ca nữa cơ . Bác cứ gọi sang con Lan bảo nó sao đất rộng thế kia mà bỏ phí không chịu trồng trọt gì hết .
Cô Lan em tôi một tuần đi làm sáu ngày . Sáng tờ mờ đi làm nghề neo (nail ) ở thành phố Cleburn cách Fort Worth cả tiếng lái xe . Tám giờ tối mới về đến nhà thì giờ đâu còn nữa để mà tưới cây tưới cỏ .
Chuyện trò được hơn nửa giờ , vợ chồng chúng tôi cáo từ và không quên mời bà Kha ngày mai sang nhà chơi và nhân tiện đọc kinh tại nhà mới của chúng tôi luôn . Trên xe bà nhà tôi cằn nhằn :
- Ai lại như ông , xe bị bể lốp thì mình nói là nó bị cũ , nó mòn thì nó bị xì . Ông lại biểu đi đón hai bà cháu về , rồi bánh xe bị hư . Người ta lại nghĩ ngợi là tại đưa đón mới xảy ra chuyện .
Tôi ậm ừ cho xong chuyện , cãi lý với bà nhà tôi chả khi nào thắng lý với bả . Tôi xoay qua đề tài khác :
- Bây giờ tiệm Sam Club chắc mở cửa rồi , mình sang đó thay vỏ xe . Không phải một cái mà đến bốn cái .
Nói đến đây tôi lẩm bẩm tính toán : "Đi xe to thì vỏ xe to . Vỏ to thì tiền to . Ít nhứt một cái bánh hơn một trăm , bốn cái cộng cả thuế chắc gần năm trăm .
Bà nhà tôi bực dọc :
- Sao lại thay cả bốn . Hôm kia ông biểu nó chạy đến 60 ngàn mai kia mà .
Tôi thật tình không nhớ đã nói câu đó hồi nào , nhưng bây giờ bà nhà tôi cứ vịn câu đó nói mãi :
- Thì tui nói đại khái thôi . Có vỏ chỉ " ga răng ti " ba chục ngàn , có cái năm chục ngàn , có cái tám chục ngàn . Tiền nào của nấy . Bánh xe của xe mình Toyota Highlander 2005 hiệu Toyo mới có gần ba chục ngàn mai mà thấy mòn quá . Tí nữa mình ra ngoài tiệm Sam hỏi thăm thợ thì biết ngay . Một đời mình bằng trăm đời nó , thay cho nó mới để bà chạy xe đưa con cái đi học , tôi mới được yên tâm . Phải không bà ?
Sáng thứ Bảy ngoài trời mây mù âm u , giăng kín khắp nơi . Hai vợ chồng tôi ngồi uống cà phê pha sẵn đưa mắt nhìn qua khung cửa sổ có màn sáo chắn ngang . Tôi lên tiếng hỏi :
- Sao tí nữa bà có đi chợ mua bông tươi về để dọc kinh chiều mai không . Nếu vậy thì mình sẽ ghé qua thăm bà mẹ chú Kha bên Cali sang thăm cháu rồi mình đi thay vỏ xe nhé .
Bà nhà tôi ậm ừ rồi cao giọng :
- Vỏ xe ông nói là còn mới mà . Ga răng ti (bảo hành ) sáu chục ngàn mai (dặm Anh) mà ... mà xe mới chưa được ba chục ngàn mai mà ... mà phải thay là sao ?
Tôi ngần ngừ không biết trả lời sao cho đúng lý . Sáng hôm thứ Sáu lúc ra xe để chở hai đứa con đi học , bà nhà tôi thấy bánh xe sau bị xẹp lốp , đành đánh thức cô gái thứ nhì dậy để chở đi .
Bà nhà tôi phán tiếp :
- Tui để ý là hễ ông xách xe tui đi đâu là xe bị xì lốp . Tui đi bao năm nay có sao đâu .
Tối thứ Năm tôi đang dùng cơm tối , cô Lan em tôi gọi sang nhờ tôi đi đón mẹ chồng bên Cali sang chơi . Lúc đó tôi đang định mang theo cái máy Tomtom định ví trí GPS theo . Máy này dùng để chỉ đường đi . Bà nhà tôi nói vói theo :
- Ông cứ đi đi , qua nhà cô em ông đó chở theo thằng Bỉnh , nó biết phi trường Love Field bên Dallas mà .
Trên đường 183 tôi tươi cười hỏi Bỉnh :
- Cháu rành đường tới phi trường không ?
Bỉnh ngập ngừng rồi đáp :
- Cháu có tới đó cách đây năm năm rồi . Sau rồi cháu qua Nhật đóng quân ở Okinawa . Quên rồi bác .
Tôi thở dài rồi cứ cho xe chạy lên loop 12 , vòng vào đường 35 E . Ở đây tôi nhớ mang máng là cách đây hơn mười năm tôi đi xuống một cái hồ gần đường Walnut Hill mò bắt ốc , thấy rất nhiều máy bay của hãng Southwest Airlines bay lên đáp xuống . Thấy không ổn tôi gọi điện thoại cho Tư bạn tôi . " Mày đang ở đâu vậy ? Ở Walnut Hill hả , lộn đường rồi . Mày vòng lại chạy 35 South , gặp đường Mockingbird quẹo trái chừng vài mai là thấy ngay cổng vào phi trường . Cái bảng đó to lắm , cứ tới là thấy ngay .
Chúng tôi mon men theo con đường Mockingbird chừng mươi mười lăm phút vẫn không thấy dáng cổng vào phi trường Love Field đâu . Tôi đưa điện thoại di động sang cho cháu Bỉnh :
- Cháu gọi cho Trang chị cháu xem cổng vào ở đâu ?
Qua lời trao đổi trong phôn , Bỉnh nhe răng ra cười :
- Chị cháu biểu bác trông thấy cái cổng chào to tướng là nó đấy .
Tám giờ tối đèn đường nhập nhòe ngọn xanh ngọn đỏ . Từ khi tôi ở VN về , hai con mắt một rõ một mờ , nhìn cảnh vật không thật rõ nét như xưa . Tôi lòng vòng cua xe quanh một ngả tư mà tôi đoán là cửa vào phi trường . Bỉnh chợt là lên : " Cổng chào kìa bác , nó đề chữ Welcome to Love Field ."
Tôi nhìn sang cái cổng . Nó chỉ là một bức tường nhìn khá vuông vắn ba nhân ba mét , dưới ánh đèn lờ mờ ảo ảo mắt người thường còn khó nhận ra huống chi tôi .
Tôi vào nhà Lan cô em tôi bấm chuông . Bà nhà tôi càm ràm :
- Sáng mới 9 giờ bà cháu người ta còn ngủ , ông cứ ...
Vừa lúc đó cháu Trang mở cửa , mặt còn đang ngái ngủ :
- Mời hai bác vào chơi , để cháu gọi bà cháu dậy . Bà ơi !
Bà Kha bước ra ngoài phòng khách tươi cười nhìn chúng tôi thăm hỏi :
- Cậu mợ An bao năm không gặp vẫn như xưa . Các cháu khỏe mạnh không ?
Nhìn dáng bà Kha mẹ chồng cô em tôi , với khuôn mặt nhỏ nhắn , phúc hậu , tôi đáp lại :
- Vâng , gia đình chúng cháu vẫn khỏe . Bà vẫn hay du lịch đây đó ?
- Dạo này không , bác đi du lịch nhiều nơi rồi , qua Tầu qua Tây riết cũng chán .
- Bác còn ở cái mobile home ?
- Còn sao không còn . Mobile home bác trả hết lâu rồi , nhưng tiền đất thì thật là phiền .
Tôi chăm chú nghe , thắc mắc hỏi tiếp .
- Lúc trước bác chỉ trả có hơn ba trăm đô , bây giờ là sáu trăm mấy . Có nơi phải trả đến hơn ngàn đô .
- Cháu cũng nghe vậy , chủ đất cứ lên giá ào ào , người mướn không chịu nổi bỏ đi , bỏ cả cái mobile home . Thế là chủ đất lấy rồi cho thuê mướn lại . Cháu nghe bên Cali bây giờ ngân sách thiếu hụt dữ lắm , nhà cửa thì bị nhà băng kéo rất nhiều .
Bà Kha nhìn quanh căn nhà cô em tôi , rồi chép miệng nói :
- Như căn nhà này , bên Texas chưa đến trăm ngàn , bên đó phải đến ba bốn trăm . Tiền nhà hàng tháng tính ra có đến ba ngàn . Chủ nhà cả hai vợ chồng phải quần quật đi làm hai ba dóp (job) trả mới nổi , bởi vậy một người thất nghiệp là xính quýnh .
- Như bác như vầy còn lái xe không ?
- Không , bác năm nay 82 rồi . Đi đâu cũng có tài xế lái , thay vì nó tới rước mình tận nhà thì mình phải bò ra tới tận trạm . Trạm xe buýt đó .
Chúng tôi cùng cười vui vẻ . Bà Kha tuy tuổi hạc khá cao nhưng vẫn còn nhiều nét khôi hài .
- Bên đó cảnh sát bây giờ phạt dữ lắm . Bác thì không lái xe nhưng bác có một bà bạn một ngày bị hai cái tích kệt (ticket , giấy phạt ) . Một cái là bốn trăm đô .
Chúng tôi ngạc nhiên không hiểu vì sao bên tiểu bang Cali tiền phạt lại cao quá .
- Bà ta sao mà bị phạt hả bác ?
- Thì bà ta đèn xanh quẹo phải không đủ hai giây , nghĩa là khi quẹo mặt phải đếm đủ 2001, 2002 khoảng hai giây . Cảnh sát thấy xe nào quẹo nhanh là phạt ngay .
Lần đầu tiên tôi mới được nghe một câu chuyện lạ lùng như vậy . Quẹo phải khi đèn đỏ , phải ngừng ít nhất hai giây , đây lại là đèn xanh . Luật bên Mỹ mỗi nơi mỗi khác .
Bà Kha gọi vói sang cháu Trang :
- Trang à ! Cháu lấy tí quà bà để ở góc bếp mang qua đây cho bà . Đây nhé ! Ổi này là ổi xá lị mà bác trồng bên Cali . Nhà bác chỉ có miếng đất bé tí teo thôi mà bác còn trồng cả thanh long , hồng dòn, ổi xá lị , khế . Nếu mà nhà bác có đất rộng như nhà con dâu bác , bác còn trồng cả măng cụt , xoài tượng xoài thanh ca nữa cơ . Bác cứ gọi sang con Lan bảo nó sao đất rộng thế kia mà bỏ phí không chịu trồng trọt gì hết .
Cô Lan em tôi một tuần đi làm sáu ngày . Sáng tờ mờ đi làm nghề neo (nail ) ở thành phố Cleburn cách Fort Worth cả tiếng lái xe . Tám giờ tối mới về đến nhà thì giờ đâu còn nữa để mà tưới cây tưới cỏ .
Chuyện trò được hơn nửa giờ , vợ chồng chúng tôi cáo từ và không quên mời bà Kha ngày mai sang nhà chơi và nhân tiện đọc kinh tại nhà mới của chúng tôi luôn . Trên xe bà nhà tôi cằn nhằn :
- Ai lại như ông , xe bị bể lốp thì mình nói là nó bị cũ , nó mòn thì nó bị xì . Ông lại biểu đi đón hai bà cháu về , rồi bánh xe bị hư . Người ta lại nghĩ ngợi là tại đưa đón mới xảy ra chuyện .
Tôi ậm ừ cho xong chuyện , cãi lý với bà nhà tôi chả khi nào thắng lý với bả . Tôi xoay qua đề tài khác :
- Bây giờ tiệm Sam Club chắc mở cửa rồi , mình sang đó thay vỏ xe . Không phải một cái mà đến bốn cái .
Nói đến đây tôi lẩm bẩm tính toán : "Đi xe to thì vỏ xe to . Vỏ to thì tiền to . Ít nhứt một cái bánh hơn một trăm , bốn cái cộng cả thuế chắc gần năm trăm .
Bà nhà tôi bực dọc :
- Sao lại thay cả bốn . Hôm kia ông biểu nó chạy đến 60 ngàn mai kia mà .
Tôi thật tình không nhớ đã nói câu đó hồi nào , nhưng bây giờ bà nhà tôi cứ vịn câu đó nói mãi :
- Thì tui nói đại khái thôi . Có vỏ chỉ " ga răng ti " ba chục ngàn , có cái năm chục ngàn , có cái tám chục ngàn . Tiền nào của nấy . Bánh xe của xe mình Toyota Highlander 2005 hiệu Toyo mới có gần ba chục ngàn mai mà thấy mòn quá . Tí nữa mình ra ngoài tiệm Sam hỏi thăm thợ thì biết ngay . Một đời mình bằng trăm đời nó , thay cho nó mới để bà chạy xe đưa con cái đi học , tôi mới được yên tâm . Phải không bà ?
Saturday, November 21, 2009
Canh chua so đũa
Tôi có một người bạn quê ở Mỹ Tho , hắn học về ngành Thực Phẩm ở trường đại học OU tiểu bang Oregon . Năm 1974 trở về VN hắn ta có một ước mơ là làm một luận án " Làm sao biến cỏ thành thực phẩm cho người ". Những lúc ngồi chung chuyến xe đò về quê vào mỗi chiều thứ Bẩy sau khi tan sở từ trên Khu Kỹ Nghệ Biên Hòa về, hắn tỉ tê với tôi :
- Mày biết cây so đũa trồng dọc hai bên bờ ruộng không ?
Tôi nhìn qua cửa kiếng của chiếc xe đò . Hai cảnh vật bên đường cứ vùn vụt bay ra đằng sau , chỉ nhìn phơn phớt cây so đũa mảnh khảnh với những tàn lá phất phơ theo làn gió .
- Tao nghe nói lá so đũa chỉ dành cho dê xơi . Thân xẻ ra có thể làm vật liệu trồng nấm mèo . Sao mày tính trồng nấm mèo à ?
Sau 75 chúng tôi được lưu dung làm tại một cơ quan đo lường chất lượng . Trong những thời gian đó , lương bổng hàng tháng chỉ vừa đủ sinh sống hàng ngày , nếu không nói là chật vật . Những chuyện ước mơ làm cái này làm cái kia , mà không có vốn cũng chẳng làm được gì .
- Không , tao chỉ thèm tô canh bông so đũa nấu tôm thôi .
Hắn nói luyên thuyên về bông so đũa nấu canh chua , bông so đũa xào tỏi . Từ thuở bé , mẹ tôi nấu canh chua bằng cải dưa chua với cá linh , mỗi lần ăn phải thật cẩn thận vì cá linh xương nhỏ rất nhiều . Nếu không thì lại là canh chua cải dưa chua nấu với thịt bò . Lúc lập gia đình , bà nhà tôi học đâu nhiều món canh chua độc đáo . Rau muống nấu tôm khô , vắt vài miếng chanh , ớt xay vào . Ăn thật nóng và húp phải nghe sùm sụp mới ngon . Có khi tôi đi câu cá striper bass về , bà nhà tôi xắt từng khúc cá nấu ngót . Cá bass cắt khúc chiên sơ và cho vào nồi nước sôi . Thêm mắm muối hành tươi và cà chua vào . Ăn với bún hay cơm cũng được . Ngoài ra món canh chua cá bông lau không thể thiếu được trong các bữa cơm .
Về đây hơn một tháng , tôi đi từ đầu chợ đến cuối chợ , cứ nhìn xem có bà nào cô nào bán bông so đũa không . Nói thật tôi chưa biết mặt mũi nó ra làm sao . Hỏi thăm mãi cũng thấy họ lắc đầu nói không . Rau muống rau dền , mồng tơi rau đay , ngót đến các loại củ bày bán la liệt . Ngay cả đến bông điên điển trắng xanh nhạt như nụ hoa huệ cũng thỉnh thoảng đem bán . Bông điên điển xào với tôm sú , ăn ăn hơi nhằng nhặng . Các con tôi ăn thử một lần rồi không thích ăn nữa .
Một buổi sáng sớm tôi ra ngoài quán anh Năm kêu một ly cà phê sữa . Sáng sớm không có ai bán sữa đậu nành , chẳng lẽ tới quán ngưòi ta kêu ly trà nóng . Bình trà ở các quàn được pha thật loãng để khách sau khi nhâm nhi cà phê còn có thể uống tí trà ngồi han huyên tán dóc với nhau .
Bên hông quán có lẽ là đôi vợ chồng đang loay hoay nặn bột bánh làm bánh dầu cháu quẩy và bánh tiêu . Miếng bột chỉ bé bằng hai cọng đũa dính vào nhau , vậy mà khi đem bỏ vào chảo chiên , nó phồng to lên , nở ra thành bánh màu vàng bong bóng , thơm mùi dầu đậu phọng . Tôi gọi anh ta mua vài cái bánh và ngồi chấm ăn với cà phê sữa .
Quán cà phê lúc nào cũng bày biện ra vài cái bàn gỗ thấp lè tè . Ngồi cạnh bàn tôi là một anh thanh niên trạc chừng 40 tuổi . Quần áo lam lủ có vẻ bân bẩn , tôi nghĩ có lẽ anh ta là dân xốc vác , khuân vác gì đó . Qua vài lời chào hỏi , anh ta tự giới thiệu là Phong , trước từng là công an huyện Cần Giờ . Tôi nghe sơ qua hơi giật mình . Nếu như vào năm 1980, 81 chúng tôi đi vượt biên bằng ghe mà bị anh công an này bắt , thì giờ đây chắc không ngồi cùng bàn với nhau .
- Dzậy anh Phong biết anh Huê công an khu vực này .
- Biết chớ ! Đi nhậu với nhau hoài sao lại không biết . Trước kia anh đi lính phải không ?
Lần này tôi thật tình giật nẩy ngườị , cái lý lịch trong sáng như gương của tôi hay bất kỳ mọi người dân trong khu phố , mấy anh công an này nắm khá rõ .
- Có , tui đi lính Hải Quân , giải ngũ trước 75 .
- Nghe nói anh là người nhái mà .
- Dạ không , thợ lặn .
Vài người ngồi quanh đó , nghe vậy phá lên cười .
Để ông ta hỏi về mình quá không tốt , không chừng lại hạch hỏi quá trình làm việc của tôi bên Mỹ . Hay nhất là tôi thăm dò chuyện ông ta .
- Thế anh còn đi công an không ? Không à !
Tôi thở phào , nhẹ nhõm cả người .
- Vợ chồng tôi ở gần Long An hằng ngày mang rau ở dưới đó mang lên chợ này bán .
- Anh chạy xe Honda hả , làm sao mà chất mấy cái giỏ rau , không sợ nó đổ ra đường à .
- Không , chạy quen rồi , ngay đường trong làng trời mưa lầy lội cũng không sao .
- Từ chỗ anh ở đến đây bao xa ?
- Chừng một tiếng .
Trời tờ mờ chưa ửng sáng , tôi thấy mấy bà bán rau xách từng cần xế ra , phân từng loại và bó lại từng bó nhỏ . Bầu bí mướp thì cho vào cái thúng rộng miệng . Có lẽ họ phải ra đi từ ba bốn giờ sáng .
- Sao anh chị không kiếm cái chợ nào gần nhà cho đỡ vất vả ?
Ông Phong cười :
- Tại anh không biết , mình trồng rau ở đó , rồi mang ra ngoài chợ gần đó . Giá cả rẻ lắm , ở chợ này bó rau muống tui bán có thể được tám ngàn một bó . Ở dưới đó chỉ bán được nửa giá thôi . Đi xa một chút nhưng giá được hơn .
Anh Phong công an này , xưa tôi chắc là đã học qua lý thuyết cộng sản , nhưng ra đời lại áp dụng ngay nguyên tắc kinh tế thị trường tự do , nơi nào cần , được giá cao , ta cứ bán .
- Thế chị ngồi bán ở góc chợ nào ?
- Ở ngay ngõ gần lối ra vào nhà cô em út của anh đó .
Uí dào ! Ngay chỗ tôi tạm trú , anh công an cũ này cũng biết . Người Mỹ chắc phải học cách quản ly nhân dân này của Việt Nam . Một năm có vài triệu người nhập cảnh vào đất Mỹ , họ ở lại và làm gì khó có ai biết . Di chuyển từ tiểu bang này sang tiểu bang khác cũng dễ dàng . Ít có cái vụ đang đi đường , công an chận lại xét giấy tờ , chỉ trừ người đó đừng phạm luật lái xe , vượt quá tốc độ vi phạm .
Biết anh Phong là dân trồng trọt , tôi hỏi cách trồng rau ngò gai , chớ bên chỗ tôi ở , cây ngò gai chỉ mọc được vài nhánh trông èo uột chứ không xanh tươi mơn mởn như bên Việt Nam . Ông Phong trả lời với giọng tự tin :
- Dễ lắm ! Ngò gai anh cứ cặm nó xuống đất là nó mọc đầy ra vườn .
Nghe thầy giảng vậy , tôi không biết nói làm sao . Như phải chọn loại đất nào , ủ loại phân nào , cây phải cần nhiệt độ bao nhiêu , ngày tưới nước mấy lần . Cặm thì bà nhà tôi đã cặm bao phen rồi , cũng chỉ te tua vài lá thôi .
- Anh chị mang rau lên đây bán , có khi nào anh thấy bông so đũa không ? Tôi nghe một người bạn quê ở Mỹ Tho khen là ăn ngon lắm , mà tôi tìm khắp cả chợ vẫn không thấy .
- Anh yên chí , mai mốt tôi sẽ xách cho anh một tí . Bông này phải biết làm , rồi nấu với cá bông lau . Không có chỗ nào mà chê hết .
Vài ngày sau tôi đang đi lơn tơn ngoài chợ , bỗng nghe tiếng ai gọi :
- Ông An ơi ! Hôm nay em có bông so đũa cho anh rồi .
Tôi quay lại nhìn . Một bà có dáng dấp như một bà nhà quê trong áo quần đầy những vết đất bùn , tươi cười nhìn tôi và tay bà ta nắm một bọc ni lông bên trong chứa đầy bông trăng trắng .
- Đây là bông so đũa chúng em mới hái chiều qua .
Tôi hỏi giá tiền bao nhiêu , chị ta đáp :
- Có là bao nhiêu , anh cứ cầm lấy . Bịch này chừng ba kí , anh trả em 50 ngàn đồng .
Tính ra hơn hai đô la , cứ gọi là ba đô đi . Vậy quá rẻ so với giá tiền bên Mỹ . Vả lại bên Mỹ làm gì có của quí mà xơi vậy . Tôi cám ơn , xách bịch bông so đũa ra quầy hàng phở của cô em út tôi .
- Cô Thu ơi ! Hôm nay tôi mới mua được bông so đũa . Chiều tối cô rãnh rỗi nấu thử cho tui ăn nhé .
Cô em tôi nhìn bịch rau tôi cầm , xòe đôi mắt :
- Mèn đét ơi ! Nhiêu đây phải ba bốn gia đình mới ăn hết . Nhà em không có ai ăn đâu , anh chỉ mua một dúm nhỏ thôi . Anh mang trả lại cho người ta đi .
Sáng sớm người ta mua bán , ai cũng ngại phải trả lại . Tôi nghĩ mình cũng già cả rồi , với lại mình đã ngõ lời nhờ người ta tìm kiếm giúp . Vài chục ngàn có đáng là bao nhiêu , nhứt là vợ chồng anh công an về miệt vườn leo lên leo xuống hái bông so đũa cho mình . Bà nhà tôi hay kể lại lúc còn bé . Nhà ở Ngả Ba ông Tạ , mỗi lần ông cụ nhậu thịt chó , sai bà nhà tôi ra hàng rau thơm mua cho ông cụ một đồng rau húng . Bà bán rau thấy con bé quen quen , con bác Hiên mổ lợn bèn bốc cho một nắm đủ loại rau húng , nào húng chũi , húng quế , húng cây . Mang về nhà bà nhà tôi bị ông cụ mắng cho một trận : " Bảo mua húng chó thôi , mang ngay ra trả cho người ta bán . " Lúc còn bé bà nhà tôi đâu biết rau nào là rau nào , bà bán rau đưa nhiêu thì lấy bấy nhiêu . Bà nhà tôi nghĩ bụng : "Sáng sớm mình ra mở hàng , còn mang tí rau ra trả lại chắc bị mắng vào mặt quá . " Thế là bà nhà tôi vất ngay vào giỏ rác bên cạnh chợ . Nhưng hôm nay tôi không đành vất bỏ hoa quả của trời đất ban tặng . Tôi chia ra phân nửa . Một nửa định bụng sẽ chia cho mấy đứa em , phần kia tôi lững thững ra chỗ chị bán rau vợ anh công an .
- Cô em tôi biểu ăn không hết , nay gởi lại cho chị , tôi không lấy lại tiền đâu . Chị muốn bán muốn nấu canh so đũa cho ông xã chị tùy ý .
- Tối qua em đã nấu nguyên nồi canh so đũa , ăn vẫn chưa hết . Thôi để đây em bán dùm anh .
Buổi tối một ngày tháng Tám những cơn mưa hè chợt tràn về , đổ ào ào qua những mái tôn mỏng , kêu lộp bộp trên mái hiên .
Gia đình cô em tôi bốn người , nhưng cậu lớn hay ra công tác ngoài phường nên trong nhà kể cả tôi là bốn , cùng ngồi xung quanh cái bàn gỗ nho nhỏ . Một tô canh chua so đũa nấu tôm , một đĩa cá bống dừa kho , một dĩa thịt sườn heo chiên sả . Buổi chiều tôi đứng nhặt nhạnh cánh hoa so đũa . Bông hơi trắng có vẻ là màu kem va ni , nhìn sơ qua khá giống hoa ngọc lan , nhưng không thơm . Thỉnh thoảng trong nhụy hoa , tôi bắt gặp vài chú chú sâu co rúc ẩn mình .
Đến đây tôi chợt nhớ đến một câu chuyện về loại sâu này . Vào thời Tống bên Trung Hoa , Vương An Thạch làm tể tướng . Tô Đông Pha là còn là một vị quan nhỏ . Khi ông ta đi nhậm chức ở một huyện nho nhỏ , nơi đó là thôn quê nằm chênh vênh cạnh đồi núi gập ghềnh . Có một lần ông ta vào một tửu quán , nhìn thấy hai câu thơ đề trên vách tường " Minh nguyệt sơn đấu khiếu . Hoàng khuyển toạ hoa tâm . "
Vốn là nhà thi sĩ và là bác học , Tô Đông Pha ngẫm nghĩ : " Sao thi sĩ nào mà ngô nghê thế . Minh nguyệt sơn đầu chiếu mới đúng , làm gì trăng trên đầu non đầu núi trăng sáng lại hót ca . Câu dưới nghe còn tệ thơn . Con chó lông to bự thế kia lại nằm trong lòng bông hoa . Vô lý ! Phải sửa lại . Rồi Tô Đông Pha vuốt râu , ưng ý gật đầu : " Minh Nguyệt sơn đầu chiếu . Hoàng khuyển tọa hoa âm . ( Trên đầu non trăng vàng lấp lánh chiếu . Dưới bóng hoa , chó vàng lim dim ngủ . ) Thật tuyệt .
Vào một đêm trăng Tô Đông Pha đi tuần quanh thôn xóm , bên triền núi ánh trăng chiếu vằng vặc ông ta nghe tiếng chim hót tiếng vang vọng mãi xa . Sáng hôm sau ông ta ghé đến nhà một bác nông dân , hỏi bác ta con chim nào đêm qua mà hót í a như vậy .
Bác nông dân mỉm cười nói : " Tui nghe ông bà kể lại , đó là con chim Minh Nguyệt ở tận miền Vân Nam xa xôi , nhưng cứ đến vào dịp trăng lên nó cứ tu hú tu hú . Thế như ngài có muốn chúng tôi giăng lưới bắt về làm chim quay không ? .
Tô Đông Pha lòng chợt nhớ về quê mẹ , lắc đầu nói không . Ông ta nhớ đến món thịt giả cầy mà mẹ ông ta hay nấu cho ăn .
- Tôi nghe ở đây có nhiều con Hoàng lắm hả .
Bác nông dân ngạc nhiên :
- Bẩm thưa quan nhớn , làng mình không hiểu sao không có con nào lông vàng cả , chỉ toàn là con mực với vện không à .
- Bác nói sao , trong thi ca người ta còn ngâm là :
Hoàng khuyển tọa hoa âm . Chó nhiều đến nỗi phải ra bụi bông mà nằm . " Hoàng khuyển tọa hoa tâm .
Bác nông dân lần này chợt phá lên cười :
" Dạ bẩm quan nhớn , con Hoàng mà bác nói là con sâu có tên là Hoàng Khuyển nho nhỏ hay nằm hay co rúc trong nhụy bông so đũa . Thưa quan , dê nó hay xơi lắm ạ !
Lần đầu ăn canh chua bông so đũa, hương vị khá độc đáo . Nước canh chua tự nhiên , không cần phải thêm me hoặc vắt chanh miếng vào . Bông so đũa giờ đã thành chất rau , mềm dịu chua chua khó diễn tả bằng lời .
Món này có thể trở thành một món ăn thuần túy trong các bữa ăn gia đình , nhưng đến giờ vẫn chưa được phổ thông trong người dân . Có lẽ họ sợ rằng bông so đũa chỉ để dành cho các cụ dê xơi chăng .
Tôi có một người bạn quê ở Mỹ Tho , hắn học về ngành Thực Phẩm ở trường đại học OU tiểu bang Oregon . Năm 1974 trở về VN hắn ta có một ước mơ là làm một luận án " Làm sao biến cỏ thành thực phẩm cho người ". Những lúc ngồi chung chuyến xe đò về quê vào mỗi chiều thứ Bẩy sau khi tan sở từ trên Khu Kỹ Nghệ Biên Hòa về, hắn tỉ tê với tôi :
- Mày biết cây so đũa trồng dọc hai bên bờ ruộng không ?
Tôi nhìn qua cửa kiếng của chiếc xe đò . Hai cảnh vật bên đường cứ vùn vụt bay ra đằng sau , chỉ nhìn phơn phớt cây so đũa mảnh khảnh với những tàn lá phất phơ theo làn gió .
- Tao nghe nói lá so đũa chỉ dành cho dê xơi . Thân xẻ ra có thể làm vật liệu trồng nấm mèo . Sao mày tính trồng nấm mèo à ?
Sau 75 chúng tôi được lưu dung làm tại một cơ quan đo lường chất lượng . Trong những thời gian đó , lương bổng hàng tháng chỉ vừa đủ sinh sống hàng ngày , nếu không nói là chật vật . Những chuyện ước mơ làm cái này làm cái kia , mà không có vốn cũng chẳng làm được gì .
- Không , tao chỉ thèm tô canh bông so đũa nấu tôm thôi .
Hắn nói luyên thuyên về bông so đũa nấu canh chua , bông so đũa xào tỏi . Từ thuở bé , mẹ tôi nấu canh chua bằng cải dưa chua với cá linh , mỗi lần ăn phải thật cẩn thận vì cá linh xương nhỏ rất nhiều . Nếu không thì lại là canh chua cải dưa chua nấu với thịt bò . Lúc lập gia đình , bà nhà tôi học đâu nhiều món canh chua độc đáo . Rau muống nấu tôm khô , vắt vài miếng chanh , ớt xay vào . Ăn thật nóng và húp phải nghe sùm sụp mới ngon . Có khi tôi đi câu cá striper bass về , bà nhà tôi xắt từng khúc cá nấu ngót . Cá bass cắt khúc chiên sơ và cho vào nồi nước sôi . Thêm mắm muối hành tươi và cà chua vào . Ăn với bún hay cơm cũng được . Ngoài ra món canh chua cá bông lau không thể thiếu được trong các bữa cơm .
Về đây hơn một tháng , tôi đi từ đầu chợ đến cuối chợ , cứ nhìn xem có bà nào cô nào bán bông so đũa không . Nói thật tôi chưa biết mặt mũi nó ra làm sao . Hỏi thăm mãi cũng thấy họ lắc đầu nói không . Rau muống rau dền , mồng tơi rau đay , ngót đến các loại củ bày bán la liệt . Ngay cả đến bông điên điển trắng xanh nhạt như nụ hoa huệ cũng thỉnh thoảng đem bán . Bông điên điển xào với tôm sú , ăn ăn hơi nhằng nhặng . Các con tôi ăn thử một lần rồi không thích ăn nữa .
Một buổi sáng sớm tôi ra ngoài quán anh Năm kêu một ly cà phê sữa . Sáng sớm không có ai bán sữa đậu nành , chẳng lẽ tới quán ngưòi ta kêu ly trà nóng . Bình trà ở các quàn được pha thật loãng để khách sau khi nhâm nhi cà phê còn có thể uống tí trà ngồi han huyên tán dóc với nhau .
Bên hông quán có lẽ là đôi vợ chồng đang loay hoay nặn bột bánh làm bánh dầu cháu quẩy và bánh tiêu . Miếng bột chỉ bé bằng hai cọng đũa dính vào nhau , vậy mà khi đem bỏ vào chảo chiên , nó phồng to lên , nở ra thành bánh màu vàng bong bóng , thơm mùi dầu đậu phọng . Tôi gọi anh ta mua vài cái bánh và ngồi chấm ăn với cà phê sữa .
Quán cà phê lúc nào cũng bày biện ra vài cái bàn gỗ thấp lè tè . Ngồi cạnh bàn tôi là một anh thanh niên trạc chừng 40 tuổi . Quần áo lam lủ có vẻ bân bẩn , tôi nghĩ có lẽ anh ta là dân xốc vác , khuân vác gì đó . Qua vài lời chào hỏi , anh ta tự giới thiệu là Phong , trước từng là công an huyện Cần Giờ . Tôi nghe sơ qua hơi giật mình . Nếu như vào năm 1980, 81 chúng tôi đi vượt biên bằng ghe mà bị anh công an này bắt , thì giờ đây chắc không ngồi cùng bàn với nhau .
- Dzậy anh Phong biết anh Huê công an khu vực này .
- Biết chớ ! Đi nhậu với nhau hoài sao lại không biết . Trước kia anh đi lính phải không ?
Lần này tôi thật tình giật nẩy ngườị , cái lý lịch trong sáng như gương của tôi hay bất kỳ mọi người dân trong khu phố , mấy anh công an này nắm khá rõ .
- Có , tui đi lính Hải Quân , giải ngũ trước 75 .
- Nghe nói anh là người nhái mà .
- Dạ không , thợ lặn .
Vài người ngồi quanh đó , nghe vậy phá lên cười .
Để ông ta hỏi về mình quá không tốt , không chừng lại hạch hỏi quá trình làm việc của tôi bên Mỹ . Hay nhất là tôi thăm dò chuyện ông ta .
- Thế anh còn đi công an không ? Không à !
Tôi thở phào , nhẹ nhõm cả người .
- Vợ chồng tôi ở gần Long An hằng ngày mang rau ở dưới đó mang lên chợ này bán .
- Anh chạy xe Honda hả , làm sao mà chất mấy cái giỏ rau , không sợ nó đổ ra đường à .
- Không , chạy quen rồi , ngay đường trong làng trời mưa lầy lội cũng không sao .
- Từ chỗ anh ở đến đây bao xa ?
- Chừng một tiếng .
Trời tờ mờ chưa ửng sáng , tôi thấy mấy bà bán rau xách từng cần xế ra , phân từng loại và bó lại từng bó nhỏ . Bầu bí mướp thì cho vào cái thúng rộng miệng . Có lẽ họ phải ra đi từ ba bốn giờ sáng .
- Sao anh chị không kiếm cái chợ nào gần nhà cho đỡ vất vả ?
Ông Phong cười :
- Tại anh không biết , mình trồng rau ở đó , rồi mang ra ngoài chợ gần đó . Giá cả rẻ lắm , ở chợ này bó rau muống tui bán có thể được tám ngàn một bó . Ở dưới đó chỉ bán được nửa giá thôi . Đi xa một chút nhưng giá được hơn .
Anh Phong công an này , xưa tôi chắc là đã học qua lý thuyết cộng sản , nhưng ra đời lại áp dụng ngay nguyên tắc kinh tế thị trường tự do , nơi nào cần , được giá cao , ta cứ bán .
- Thế chị ngồi bán ở góc chợ nào ?
- Ở ngay ngõ gần lối ra vào nhà cô em út của anh đó .
Uí dào ! Ngay chỗ tôi tạm trú , anh công an cũ này cũng biết . Người Mỹ chắc phải học cách quản ly nhân dân này của Việt Nam . Một năm có vài triệu người nhập cảnh vào đất Mỹ , họ ở lại và làm gì khó có ai biết . Di chuyển từ tiểu bang này sang tiểu bang khác cũng dễ dàng . Ít có cái vụ đang đi đường , công an chận lại xét giấy tờ , chỉ trừ người đó đừng phạm luật lái xe , vượt quá tốc độ vi phạm .
Biết anh Phong là dân trồng trọt , tôi hỏi cách trồng rau ngò gai , chớ bên chỗ tôi ở , cây ngò gai chỉ mọc được vài nhánh trông èo uột chứ không xanh tươi mơn mởn như bên Việt Nam . Ông Phong trả lời với giọng tự tin :
- Dễ lắm ! Ngò gai anh cứ cặm nó xuống đất là nó mọc đầy ra vườn .
Nghe thầy giảng vậy , tôi không biết nói làm sao . Như phải chọn loại đất nào , ủ loại phân nào , cây phải cần nhiệt độ bao nhiêu , ngày tưới nước mấy lần . Cặm thì bà nhà tôi đã cặm bao phen rồi , cũng chỉ te tua vài lá thôi .
- Anh chị mang rau lên đây bán , có khi nào anh thấy bông so đũa không ? Tôi nghe một người bạn quê ở Mỹ Tho khen là ăn ngon lắm , mà tôi tìm khắp cả chợ vẫn không thấy .
- Anh yên chí , mai mốt tôi sẽ xách cho anh một tí . Bông này phải biết làm , rồi nấu với cá bông lau . Không có chỗ nào mà chê hết .
Vài ngày sau tôi đang đi lơn tơn ngoài chợ , bỗng nghe tiếng ai gọi :
- Ông An ơi ! Hôm nay em có bông so đũa cho anh rồi .
Tôi quay lại nhìn . Một bà có dáng dấp như một bà nhà quê trong áo quần đầy những vết đất bùn , tươi cười nhìn tôi và tay bà ta nắm một bọc ni lông bên trong chứa đầy bông trăng trắng .
- Đây là bông so đũa chúng em mới hái chiều qua .
Tôi hỏi giá tiền bao nhiêu , chị ta đáp :
- Có là bao nhiêu , anh cứ cầm lấy . Bịch này chừng ba kí , anh trả em 50 ngàn đồng .
Tính ra hơn hai đô la , cứ gọi là ba đô đi . Vậy quá rẻ so với giá tiền bên Mỹ . Vả lại bên Mỹ làm gì có của quí mà xơi vậy . Tôi cám ơn , xách bịch bông so đũa ra quầy hàng phở của cô em út tôi .
- Cô Thu ơi ! Hôm nay tôi mới mua được bông so đũa . Chiều tối cô rãnh rỗi nấu thử cho tui ăn nhé .
Cô em tôi nhìn bịch rau tôi cầm , xòe đôi mắt :
- Mèn đét ơi ! Nhiêu đây phải ba bốn gia đình mới ăn hết . Nhà em không có ai ăn đâu , anh chỉ mua một dúm nhỏ thôi . Anh mang trả lại cho người ta đi .
Sáng sớm người ta mua bán , ai cũng ngại phải trả lại . Tôi nghĩ mình cũng già cả rồi , với lại mình đã ngõ lời nhờ người ta tìm kiếm giúp . Vài chục ngàn có đáng là bao nhiêu , nhứt là vợ chồng anh công an về miệt vườn leo lên leo xuống hái bông so đũa cho mình . Bà nhà tôi hay kể lại lúc còn bé . Nhà ở Ngả Ba ông Tạ , mỗi lần ông cụ nhậu thịt chó , sai bà nhà tôi ra hàng rau thơm mua cho ông cụ một đồng rau húng . Bà bán rau thấy con bé quen quen , con bác Hiên mổ lợn bèn bốc cho một nắm đủ loại rau húng , nào húng chũi , húng quế , húng cây . Mang về nhà bà nhà tôi bị ông cụ mắng cho một trận : " Bảo mua húng chó thôi , mang ngay ra trả cho người ta bán . " Lúc còn bé bà nhà tôi đâu biết rau nào là rau nào , bà bán rau đưa nhiêu thì lấy bấy nhiêu . Bà nhà tôi nghĩ bụng : "Sáng sớm mình ra mở hàng , còn mang tí rau ra trả lại chắc bị mắng vào mặt quá . " Thế là bà nhà tôi vất ngay vào giỏ rác bên cạnh chợ . Nhưng hôm nay tôi không đành vất bỏ hoa quả của trời đất ban tặng . Tôi chia ra phân nửa . Một nửa định bụng sẽ chia cho mấy đứa em , phần kia tôi lững thững ra chỗ chị bán rau vợ anh công an .
- Cô em tôi biểu ăn không hết , nay gởi lại cho chị , tôi không lấy lại tiền đâu . Chị muốn bán muốn nấu canh so đũa cho ông xã chị tùy ý .
- Tối qua em đã nấu nguyên nồi canh so đũa , ăn vẫn chưa hết . Thôi để đây em bán dùm anh .
Buổi tối một ngày tháng Tám những cơn mưa hè chợt tràn về , đổ ào ào qua những mái tôn mỏng , kêu lộp bộp trên mái hiên .
Gia đình cô em tôi bốn người , nhưng cậu lớn hay ra công tác ngoài phường nên trong nhà kể cả tôi là bốn , cùng ngồi xung quanh cái bàn gỗ nho nhỏ . Một tô canh chua so đũa nấu tôm , một đĩa cá bống dừa kho , một dĩa thịt sườn heo chiên sả . Buổi chiều tôi đứng nhặt nhạnh cánh hoa so đũa . Bông hơi trắng có vẻ là màu kem va ni , nhìn sơ qua khá giống hoa ngọc lan , nhưng không thơm . Thỉnh thoảng trong nhụy hoa , tôi bắt gặp vài chú chú sâu co rúc ẩn mình .
Đến đây tôi chợt nhớ đến một câu chuyện về loại sâu này . Vào thời Tống bên Trung Hoa , Vương An Thạch làm tể tướng . Tô Đông Pha là còn là một vị quan nhỏ . Khi ông ta đi nhậm chức ở một huyện nho nhỏ , nơi đó là thôn quê nằm chênh vênh cạnh đồi núi gập ghềnh . Có một lần ông ta vào một tửu quán , nhìn thấy hai câu thơ đề trên vách tường " Minh nguyệt sơn đấu khiếu . Hoàng khuyển toạ hoa tâm . "
Vốn là nhà thi sĩ và là bác học , Tô Đông Pha ngẫm nghĩ : " Sao thi sĩ nào mà ngô nghê thế . Minh nguyệt sơn đầu chiếu mới đúng , làm gì trăng trên đầu non đầu núi trăng sáng lại hót ca . Câu dưới nghe còn tệ thơn . Con chó lông to bự thế kia lại nằm trong lòng bông hoa . Vô lý ! Phải sửa lại . Rồi Tô Đông Pha vuốt râu , ưng ý gật đầu : " Minh Nguyệt sơn đầu chiếu . Hoàng khuyển tọa hoa âm . ( Trên đầu non trăng vàng lấp lánh chiếu . Dưới bóng hoa , chó vàng lim dim ngủ . ) Thật tuyệt .
Vào một đêm trăng Tô Đông Pha đi tuần quanh thôn xóm , bên triền núi ánh trăng chiếu vằng vặc ông ta nghe tiếng chim hót tiếng vang vọng mãi xa . Sáng hôm sau ông ta ghé đến nhà một bác nông dân , hỏi bác ta con chim nào đêm qua mà hót í a như vậy .
Bác nông dân mỉm cười nói : " Tui nghe ông bà kể lại , đó là con chim Minh Nguyệt ở tận miền Vân Nam xa xôi , nhưng cứ đến vào dịp trăng lên nó cứ tu hú tu hú . Thế như ngài có muốn chúng tôi giăng lưới bắt về làm chim quay không ? .
Tô Đông Pha lòng chợt nhớ về quê mẹ , lắc đầu nói không . Ông ta nhớ đến món thịt giả cầy mà mẹ ông ta hay nấu cho ăn .
- Tôi nghe ở đây có nhiều con Hoàng lắm hả .
Bác nông dân ngạc nhiên :
- Bẩm thưa quan nhớn , làng mình không hiểu sao không có con nào lông vàng cả , chỉ toàn là con mực với vện không à .
- Bác nói sao , trong thi ca người ta còn ngâm là :
Hoàng khuyển tọa hoa âm . Chó nhiều đến nỗi phải ra bụi bông mà nằm . " Hoàng khuyển tọa hoa tâm .
Bác nông dân lần này chợt phá lên cười :
" Dạ bẩm quan nhớn , con Hoàng mà bác nói là con sâu có tên là Hoàng Khuyển nho nhỏ hay nằm hay co rúc trong nhụy bông so đũa . Thưa quan , dê nó hay xơi lắm ạ !
Lần đầu ăn canh chua bông so đũa, hương vị khá độc đáo . Nước canh chua tự nhiên , không cần phải thêm me hoặc vắt chanh miếng vào . Bông so đũa giờ đã thành chất rau , mềm dịu chua chua khó diễn tả bằng lời .
Món này có thể trở thành một món ăn thuần túy trong các bữa ăn gia đình , nhưng đến giờ vẫn chưa được phổ thông trong người dân . Có lẽ họ sợ rằng bông so đũa chỉ để dành cho các cụ dê xơi chăng .
Monday, November 9, 2009
Trung thu
Trung Thu năm nay 2009 được tổ chức trong hội trường xứ đạo tôi . Trong đây thiếu nhi và người lớn đứng ngồi chật đầy trên các hàng ghế . Đèn đuốc trong hội trường bỗng tắt ngúm , và có tiếng anh trưởng đoàn Thiếu Nhi Thánh Thể :
- Nào các em hãy cùng nhau hát bản Tết Trung Thu nhé .
Tôi ngó xem đồng hồ , mới có hai giờ trưa . Nhưng trong hội trường đèn đóm tắt ngóm nên cũng giống cảnh đêm ngoài trời . Ngoài trời đang mưa phùn , mang lại những cơn gió se lạnh vào đầu mùa thu .
Tôi đang đứng cuối hội trường để chấm điểm lồng đèn tự chế do các em thiếu nhi trình diễn . Đa số là lại mua ở các chợ . Tuy nhiên xen kẽ là các lồng đèn tự biên tự diễn của các bố me thiếu nhi làm .
Có cái là cành cây trên treo vài cái đèn kéo quân nho nhỏ , có cái hình nửa vầng trăng với hình một con thú trước mặt . Có người thắc mắc không hiểu đó là con gấu hay con chó ăn trăng . Có em xách một lồng đèn ngôi sao sáu cánh David .
Tôi nhớ lại lúc còn bé trong đoàn Hướng Đạo có tổ chức thi đèn Trung Thu . Cả đội Hải Ưng tôi thi nhau mua giấy bóng kiếng và tre về để làm . Ban đầu dự định làm ngôi sao sáu cánh , nhưng sau một lúc chỉnh sửa , rốt cuộc thành ngôi sao bốn cánh . Tuy nhìn không được đẹp mắt lắm nhưng được cái nó rất to , phải cả đội mới vác được nó .
Dĩ nhiên là cái đèn của đội chúng tôi chẳng được giải thưởng nào , nhưng lúc mang đi chúng tôi phải thuê xích lô , và lúc về không cần phải vác về nữa vì ngày hôm sau nó được dùng làm củi nấu bữa cơm trưa .
Đang đứng lơn tơn bỗng nghe tiếng gọi sau lưng :
- Chào chú .
Tôi quay lại , thì ra là Hùng một đứa cháu . Hiện nay Hùng đang học năm cuối của trường y khoa Houston .
- À Hùng , khỏe không cháu . Chừng nào cháu ra trường ?
- Năm rưỡi nữa chú .
- Hình như cháu học về mổ xuơng hay rút xương như là ... gà rút xương phải không cháu .
Hùng với khuôn mặt bầu bĩnh , ánh mắt đầy tự tin :
- Chú cứ nói giỡn hoài . Cháu học về Urology mà .
- Là cái gì vậy cháu , phải là ngành chuyên mổ gan mổ phổi phải không ?
- Dạ không chú , ngành này là mổ bộ phận liên quan đến đường tiểu .
Nói đến khoa niếu đạo tôi bèn nắm ngay tay cháu tôi hỏi thăm :
- Chú có người bạn đang bị trục trặc về cái đó .
- Bạn chú bị gì ? À , prostate enlargement là tiền liệt tuyến sưng mà . Cái đó dễ chữa mà . Biết sớm thì dễ chữa , còn muộn thì đi đời .Bạn chú có đi thử PSA chưa , mấy chấm ?
- Không biết mấy chấm , vì hắn không có bảo hiểm sức khỏe để đi khám và thử nghiệm máu .
- Thế bạn chú có đủ tiêu chuẩn để xin chương trình John Peter Smith không ?
Chương trình JPS chỉ dành cho những người có lợi tức thật thấp hoặc không có bảo hiểm sức khỏe .
- Hắn nói hắn có đọc một bài khảo luận của bác sĩ Nguyễn Ý Đức nói về bệnh này . Ổng nói cái nào sưng là sưng , cái nào ung thư là ung thư , không liên quan đến nhau phải không cháu ?
Hùng nhún vai , cười :
- Không chắc chú ơi , bạn chú phải thử PSA mới biết được . Nắm được cái đó bác sĩ mới cho biết được . Bây giờ bạn chú đang uống thuốc gì , có phải Flomax không ?
- Không biết , hắn nói uống mấy cái thuốc tây lộn lạo ruột gan lắm . Bây giờ hắn đang dùng Saw Palmatto .
Hùng nhíu mày , cười :
- Chú biểu ông ta đừng dùng loại đó nữa, không tốt đâu .
Saw Palmatto là loại cây cọ dừa Nam Mỹ . Nó được xay thành viên capsule từ những trái nhỏ berry , giá bán khoảng 9 đô cho một chai 250 viên . Không có phản ứng phụ nào . Ở Việt Nam có bán thuốc viên chế biến bởi cây Trinh Nữ Hoàng Cung . Lọ thuốc 40 viên giá bán ra 85 ngàn đồng , tính chừng 5 đô la Mỹ . Mỗi ngày uống 8 viên , tính ra dùng được 5 ngày . Còn loại Saw Palmetto 250 viên , mỗi ngày uống từ 3 viên (250 mg) đến 6 viên . Vả lại thuốc Saw Palmatto lúc nào có bán sẵn ở các chợ bên Mỹ .
- Bạn chú phải thử PSA mới được .
Nói chuyện này với chuyên khoa niếu đạo , vấn đề thử PSA rất quan trọng để xác định có bị triêu chứng ung thư không , mặc dù hiện nay có nhiều vụ tranh luận có hay không nên thử PSA . (1) PSA (viết tắt từ chữ Protein Specific Antigen). Phương pháp này đo hàm lượng hóa chất tiết ra từ những tế bào thuộc tuyến tiền liệt .
Tôi xin trích một đoạn bài tham luận của bác sĩ Nguyễn Văn Tuấn ở Sydney , Úc :
" Hai trường hợp cụ thể
Giữa tháng Ba năm 2003 ở Úc xảy ra một câu chuyện làm tốn khá nhiều giấy mực trong giới truyền thông và y khoa. Câu chuyện xoay quanh một giáo sư chủ tịch Quĩ ung thư tuyến tiền liệt (Prostate Cancer Foundation) từ chối không chịu đi khám nghiệm ung thư tuyến tiền liê.t. Quyết định của vị giáo sư 58 tuổi này làm công chúng ngạc nhiên, và làm cho nhiều đồng nghiệp y khoa sững sờ, khó chịu, bởi vì theo những người này, ông ta đáng lẽ phải làm gương cho công chúng về hiệu quả của việc thử nghiệm ung thư tuyến tiền liê.t. Nhưng là một chuyên gia có tiếng về ung thư tuyến tiền liệt trên thế giới, quyết định của ông ắt hẳn không phải do cảm tính chi phối, mà có thể xuất phát từ những cơ sở khoa học đằng sau của việc thử nghiệm ung thư mà một bộ phận y tế ngày nay đang ra sức rao giảng và hô hào.
Anh Tín (không phải tên thật, và các địa điểm sau đây đã được đổi tên), 52 tuổi, là một chuyên gia điện toán ở California, là bạn của người viết bài này, là người khỏe mạnh, không có bệnh tật gì đáng kể, ngoài cảm cúm. Nhân một chuyến đi khám bác sĩ, anh được bác sĩ khuyến khích nên đi thử nghiệm ung thư tuyến tiền liệt, và anh làm theo lời khuyên. Hai tuần sau, kết quả thử nghiệm là “dương tính”. Bác sĩ cho biết anh bị ung thư tuyến tiền liệt, và đề nghị nên đi chữa trị. Tương lai trước mặt anh như sụp đổ. Anh từ chức, mua vé về Việt Nam, đi từ Nam ra Bắc, coi như là chuyến đi sau cùng về nước để từ giả bà con, và bè ba.n. Khi về lại Mỹ, anh cố tình xa lánh bạn bè, bán nhà, và dời đi một tiểu bang khác ở miền Trung Tây để điều trị. Nhưng khi được thử nghiệm lần hai ở tiểu bang mới, kết quả lại âm tính. Anh như người sắp chết sống la.i. Trong một thư cho tôi, anh viết [trích đoạn]: “Tôi không hiểu mấy ông trong y khoa làm ăn ra sao mà thử nghiệm cũng không chính xác. Bây giờ tôi cảm thấy an ủi là mình không bị bệnh quái ác đó, nhưng thời gian 18 tháng qua làm cho cuộc đời tôi thay đổi vĩnh viễn. Tôi mong muốn mấy ông, nhất là mấy ông bác sĩ, nên hết sức cẩn thận trong tương lai. Bài học mà tôi học được qua vụ này là để chắc ăn trong vấn đề chẩn đoán, chúng ta cần phải tham vấn thêm một bác sĩ khác. Tôi dự định sẽ tiếp tục khám nghiệm, nhưng tôi không còn khiếp sợ như trước đây nữa”.
Cho nên người bạn tôi quyết định không đi thử PSA . Nếu như biết kết quả dương tính thì có lẽ nửa cuộc đời còn lại có nhiều nỗi ám ảnh lo sợ .
- Thế sang năm cháu xong làm ở đâu ?
Hùng cười :
- Không biết nữa chú . Ở Alabama họ đề nghị trả cháu 700 ngàn đô la một năm, còn ở Midland họ đề nghị một triệu .
- Cháu có định làm không ?
- Chưa biết , nhưng ở mấy cái thành phố đó buồn lắm , còn như cháu nhận việc ở Houston hay Dallas họ chỉ trả cở 350 ngàn thôi .
Lương một bác sĩ về niếu đạo mới ra trường gấp 10 lần lương tôi . Còn như nó làm một triệu thì bằng tôi làm cả một đời .
- Thế tiền đâu mà nhà thương họ trả nhiều thế .
Hùng vẫn nhẹ nhàng tươi cười :
- Tiền của các hãng bảo hiểm nhưng mà đa số từ Medicare . Bởi thế cháu nghe chương trình Medicare cắt giảm , sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến bọn cháu . Bọn trẻ có ai bị bịnh này bao giờ đâu , đa số là toàn người già lớn tuổi không . Mà người già họ đâu có đi làm , làm gì có lợi tức . Tiền đó là của chính phủ .
Tôi không rành rẽ về các khoản thanh toánh toán tiền bạc này . Của sông thì đổ trả ra biển thôi .
- Một ca mỗ như vậy chừng mấy chục ngàn không cháu ?
- Chú ơi ! Mấy trăm ngàn đó chú . Cứ một phút tính ra là 100 đô la . Một chuyên viên giải phẫu như bọn cháu thông thường phải mất 8 tiếng cho một bệnh nhân . Có lần phải mất 12 tiếng . Bình thường là vậy nhưng có trường hợp đặc biệt phải mất 20 tiếng .
- Cháu có thể nói rõ ra được không , cháu giải phẫu cái gì ?
- Thì cháu làm đủ thứ . Cắt cái này , xẻo cái kia . Ung thư thì cắt bỏ , bị nghẹt đường tiểu , thì cắt rồi dùng ruột ráp lại đường mới , nhiều thứ lắm chú .
- Cháu học 4 năm đại học , 4 năm y khoa , và ba năm thực tập chuyên ngành tiền học chừng bao nhiêu .
- Chưa đến 100 ngàn , nhưng mấy cái chỗ sẽ nhận cháu nói tiền đó học lo cho .
- Rồi cô bồ cháu học xong chưa ?
- Sắp xong rồi .
- Cô ta học về mổ như cháu ?
- Không , cổ chuyên về thẩm mĩ , là chuyên viên về sắc đẹp . Như chú da nhăn nheo như vầy có thể giải phẫu đẹp trai như Tom Cruise . Nhưng chú có bảo hiểm sức khỏe không ? Không à , vậy đừng mơ nữa chú . À ! Chú biết không ? Bây giờ bên Âu châu còn qua bên Mỹ làm phẫu thuật vì những thứ hiện đại đó bên đó chưa có .
Hùng luyên thuyên nói tới nhiều vấn đề liên quan đến những bộ phận mà tôi không tiện kể ra . Các bạn nào có vấn đề xin cứ liên lạc liên hệ với chuyên viên ngành này .Không cần phải dùng thuốc mà kết quả y như thật . Nhưng bạn chắc chắn phải có tài chánh thật đầy đủ và dồi dào .
- Thôi chào chú , bây giờ cháu mang lồng đèn đi dự thi .
Nói xong Hùng xách một lồng đèn hình con rồng cùng với một cháu khác len vào dòng người già trẻ lớn bé đang đi lòng vòng hội trường , với những lời ca vang lên :
Ánh trăng trắng ngà
Có cây đa to
8/11/2009
Trung Thu năm nay 2009 được tổ chức trong hội trường xứ đạo tôi . Trong đây thiếu nhi và người lớn đứng ngồi chật đầy trên các hàng ghế . Đèn đuốc trong hội trường bỗng tắt ngúm , và có tiếng anh trưởng đoàn Thiếu Nhi Thánh Thể :
- Nào các em hãy cùng nhau hát bản Tết Trung Thu nhé .
Tôi ngó xem đồng hồ , mới có hai giờ trưa . Nhưng trong hội trường đèn đóm tắt ngóm nên cũng giống cảnh đêm ngoài trời . Ngoài trời đang mưa phùn , mang lại những cơn gió se lạnh vào đầu mùa thu .
Tôi đang đứng cuối hội trường để chấm điểm lồng đèn tự chế do các em thiếu nhi trình diễn . Đa số là lại mua ở các chợ . Tuy nhiên xen kẽ là các lồng đèn tự biên tự diễn của các bố me thiếu nhi làm .
Có cái là cành cây trên treo vài cái đèn kéo quân nho nhỏ , có cái hình nửa vầng trăng với hình một con thú trước mặt . Có người thắc mắc không hiểu đó là con gấu hay con chó ăn trăng . Có em xách một lồng đèn ngôi sao sáu cánh David .
Tôi nhớ lại lúc còn bé trong đoàn Hướng Đạo có tổ chức thi đèn Trung Thu . Cả đội Hải Ưng tôi thi nhau mua giấy bóng kiếng và tre về để làm . Ban đầu dự định làm ngôi sao sáu cánh , nhưng sau một lúc chỉnh sửa , rốt cuộc thành ngôi sao bốn cánh . Tuy nhìn không được đẹp mắt lắm nhưng được cái nó rất to , phải cả đội mới vác được nó .
Dĩ nhiên là cái đèn của đội chúng tôi chẳng được giải thưởng nào , nhưng lúc mang đi chúng tôi phải thuê xích lô , và lúc về không cần phải vác về nữa vì ngày hôm sau nó được dùng làm củi nấu bữa cơm trưa .
Đang đứng lơn tơn bỗng nghe tiếng gọi sau lưng :
- Chào chú .
Tôi quay lại , thì ra là Hùng một đứa cháu . Hiện nay Hùng đang học năm cuối của trường y khoa Houston .
- À Hùng , khỏe không cháu . Chừng nào cháu ra trường ?
- Năm rưỡi nữa chú .
- Hình như cháu học về mổ xuơng hay rút xương như là ... gà rút xương phải không cháu .
Hùng với khuôn mặt bầu bĩnh , ánh mắt đầy tự tin :
- Chú cứ nói giỡn hoài . Cháu học về Urology mà .
- Là cái gì vậy cháu , phải là ngành chuyên mổ gan mổ phổi phải không ?
- Dạ không chú , ngành này là mổ bộ phận liên quan đến đường tiểu .
Nói đến khoa niếu đạo tôi bèn nắm ngay tay cháu tôi hỏi thăm :
- Chú có người bạn đang bị trục trặc về cái đó .
- Bạn chú bị gì ? À , prostate enlargement là tiền liệt tuyến sưng mà . Cái đó dễ chữa mà . Biết sớm thì dễ chữa , còn muộn thì đi đời .Bạn chú có đi thử PSA chưa , mấy chấm ?
- Không biết mấy chấm , vì hắn không có bảo hiểm sức khỏe để đi khám và thử nghiệm máu .
- Thế bạn chú có đủ tiêu chuẩn để xin chương trình John Peter Smith không ?
Chương trình JPS chỉ dành cho những người có lợi tức thật thấp hoặc không có bảo hiểm sức khỏe .
- Hắn nói hắn có đọc một bài khảo luận của bác sĩ Nguyễn Ý Đức nói về bệnh này . Ổng nói cái nào sưng là sưng , cái nào ung thư là ung thư , không liên quan đến nhau phải không cháu ?
Hùng nhún vai , cười :
- Không chắc chú ơi , bạn chú phải thử PSA mới biết được . Nắm được cái đó bác sĩ mới cho biết được . Bây giờ bạn chú đang uống thuốc gì , có phải Flomax không ?
- Không biết , hắn nói uống mấy cái thuốc tây lộn lạo ruột gan lắm . Bây giờ hắn đang dùng Saw Palmatto .
Hùng nhíu mày , cười :
- Chú biểu ông ta đừng dùng loại đó nữa, không tốt đâu .
Saw Palmatto là loại cây cọ dừa Nam Mỹ . Nó được xay thành viên capsule từ những trái nhỏ berry , giá bán khoảng 9 đô cho một chai 250 viên . Không có phản ứng phụ nào . Ở Việt Nam có bán thuốc viên chế biến bởi cây Trinh Nữ Hoàng Cung . Lọ thuốc 40 viên giá bán ra 85 ngàn đồng , tính chừng 5 đô la Mỹ . Mỗi ngày uống 8 viên , tính ra dùng được 5 ngày . Còn loại Saw Palmetto 250 viên , mỗi ngày uống từ 3 viên (250 mg) đến 6 viên . Vả lại thuốc Saw Palmatto lúc nào có bán sẵn ở các chợ bên Mỹ .
- Bạn chú phải thử PSA mới được .
Nói chuyện này với chuyên khoa niếu đạo , vấn đề thử PSA rất quan trọng để xác định có bị triêu chứng ung thư không , mặc dù hiện nay có nhiều vụ tranh luận có hay không nên thử PSA . (1) PSA (viết tắt từ chữ Protein Specific Antigen). Phương pháp này đo hàm lượng hóa chất tiết ra từ những tế bào thuộc tuyến tiền liệt .
Tôi xin trích một đoạn bài tham luận của bác sĩ Nguyễn Văn Tuấn ở Sydney , Úc :
" Hai trường hợp cụ thể
Giữa tháng Ba năm 2003 ở Úc xảy ra một câu chuyện làm tốn khá nhiều giấy mực trong giới truyền thông và y khoa. Câu chuyện xoay quanh một giáo sư chủ tịch Quĩ ung thư tuyến tiền liệt (Prostate Cancer Foundation) từ chối không chịu đi khám nghiệm ung thư tuyến tiền liê.t. Quyết định của vị giáo sư 58 tuổi này làm công chúng ngạc nhiên, và làm cho nhiều đồng nghiệp y khoa sững sờ, khó chịu, bởi vì theo những người này, ông ta đáng lẽ phải làm gương cho công chúng về hiệu quả của việc thử nghiệm ung thư tuyến tiền liê.t. Nhưng là một chuyên gia có tiếng về ung thư tuyến tiền liệt trên thế giới, quyết định của ông ắt hẳn không phải do cảm tính chi phối, mà có thể xuất phát từ những cơ sở khoa học đằng sau của việc thử nghiệm ung thư mà một bộ phận y tế ngày nay đang ra sức rao giảng và hô hào.
Anh Tín (không phải tên thật, và các địa điểm sau đây đã được đổi tên), 52 tuổi, là một chuyên gia điện toán ở California, là bạn của người viết bài này, là người khỏe mạnh, không có bệnh tật gì đáng kể, ngoài cảm cúm. Nhân một chuyến đi khám bác sĩ, anh được bác sĩ khuyến khích nên đi thử nghiệm ung thư tuyến tiền liệt, và anh làm theo lời khuyên. Hai tuần sau, kết quả thử nghiệm là “dương tính”. Bác sĩ cho biết anh bị ung thư tuyến tiền liệt, và đề nghị nên đi chữa trị. Tương lai trước mặt anh như sụp đổ. Anh từ chức, mua vé về Việt Nam, đi từ Nam ra Bắc, coi như là chuyến đi sau cùng về nước để từ giả bà con, và bè ba.n. Khi về lại Mỹ, anh cố tình xa lánh bạn bè, bán nhà, và dời đi một tiểu bang khác ở miền Trung Tây để điều trị. Nhưng khi được thử nghiệm lần hai ở tiểu bang mới, kết quả lại âm tính. Anh như người sắp chết sống la.i. Trong một thư cho tôi, anh viết [trích đoạn]: “Tôi không hiểu mấy ông trong y khoa làm ăn ra sao mà thử nghiệm cũng không chính xác. Bây giờ tôi cảm thấy an ủi là mình không bị bệnh quái ác đó, nhưng thời gian 18 tháng qua làm cho cuộc đời tôi thay đổi vĩnh viễn. Tôi mong muốn mấy ông, nhất là mấy ông bác sĩ, nên hết sức cẩn thận trong tương lai. Bài học mà tôi học được qua vụ này là để chắc ăn trong vấn đề chẩn đoán, chúng ta cần phải tham vấn thêm một bác sĩ khác. Tôi dự định sẽ tiếp tục khám nghiệm, nhưng tôi không còn khiếp sợ như trước đây nữa”.
Cho nên người bạn tôi quyết định không đi thử PSA . Nếu như biết kết quả dương tính thì có lẽ nửa cuộc đời còn lại có nhiều nỗi ám ảnh lo sợ .
- Thế sang năm cháu xong làm ở đâu ?
Hùng cười :
- Không biết nữa chú . Ở Alabama họ đề nghị trả cháu 700 ngàn đô la một năm, còn ở Midland họ đề nghị một triệu .
- Cháu có định làm không ?
- Chưa biết , nhưng ở mấy cái thành phố đó buồn lắm , còn như cháu nhận việc ở Houston hay Dallas họ chỉ trả cở 350 ngàn thôi .
Lương một bác sĩ về niếu đạo mới ra trường gấp 10 lần lương tôi . Còn như nó làm một triệu thì bằng tôi làm cả một đời .
- Thế tiền đâu mà nhà thương họ trả nhiều thế .
Hùng vẫn nhẹ nhàng tươi cười :
- Tiền của các hãng bảo hiểm nhưng mà đa số từ Medicare . Bởi thế cháu nghe chương trình Medicare cắt giảm , sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến bọn cháu . Bọn trẻ có ai bị bịnh này bao giờ đâu , đa số là toàn người già lớn tuổi không . Mà người già họ đâu có đi làm , làm gì có lợi tức . Tiền đó là của chính phủ .
Tôi không rành rẽ về các khoản thanh toánh toán tiền bạc này . Của sông thì đổ trả ra biển thôi .
- Một ca mỗ như vậy chừng mấy chục ngàn không cháu ?
- Chú ơi ! Mấy trăm ngàn đó chú . Cứ một phút tính ra là 100 đô la . Một chuyên viên giải phẫu như bọn cháu thông thường phải mất 8 tiếng cho một bệnh nhân . Có lần phải mất 12 tiếng . Bình thường là vậy nhưng có trường hợp đặc biệt phải mất 20 tiếng .
- Cháu có thể nói rõ ra được không , cháu giải phẫu cái gì ?
- Thì cháu làm đủ thứ . Cắt cái này , xẻo cái kia . Ung thư thì cắt bỏ , bị nghẹt đường tiểu , thì cắt rồi dùng ruột ráp lại đường mới , nhiều thứ lắm chú .
- Cháu học 4 năm đại học , 4 năm y khoa , và ba năm thực tập chuyên ngành tiền học chừng bao nhiêu .
- Chưa đến 100 ngàn , nhưng mấy cái chỗ sẽ nhận cháu nói tiền đó học lo cho .
- Rồi cô bồ cháu học xong chưa ?
- Sắp xong rồi .
- Cô ta học về mổ như cháu ?
- Không , cổ chuyên về thẩm mĩ , là chuyên viên về sắc đẹp . Như chú da nhăn nheo như vầy có thể giải phẫu đẹp trai như Tom Cruise . Nhưng chú có bảo hiểm sức khỏe không ? Không à , vậy đừng mơ nữa chú . À ! Chú biết không ? Bây giờ bên Âu châu còn qua bên Mỹ làm phẫu thuật vì những thứ hiện đại đó bên đó chưa có .
Hùng luyên thuyên nói tới nhiều vấn đề liên quan đến những bộ phận mà tôi không tiện kể ra . Các bạn nào có vấn đề xin cứ liên lạc liên hệ với chuyên viên ngành này .Không cần phải dùng thuốc mà kết quả y như thật . Nhưng bạn chắc chắn phải có tài chánh thật đầy đủ và dồi dào .
- Thôi chào chú , bây giờ cháu mang lồng đèn đi dự thi .
Nói xong Hùng xách một lồng đèn hình con rồng cùng với một cháu khác len vào dòng người già trẻ lớn bé đang đi lòng vòng hội trường , với những lời ca vang lên :
Ánh trăng trắng ngà
Có cây đa to
8/11/2009
Saturday, November 7, 2009
Về Mỹ
Anh tài xế tắc xi ViNa Sun chất vài va li vào cốp xe xong và hỏi chúng tôi :
- Ông bà vào cổng nước ngoài hay quốc nội . Nước ngoài hả ? Ô kê .
Anh tài xế dùng chữ Ô Kê vô tội vạ . Có lẽ biết chúng tôi là người nước ngoài về nên ông ta mới vậy . Còn nếu như gặp cán bộ đi công cán thì sao , có thể anh ta nghiêm trang mời : "Mời các đồng chí " nên " xe .
Xe đang đi chầm chậm ngay ngả ba đường tại phi trường Tân Sơn Nhất . Đường vào cổng đi trong nước phải quẹo trái . Đường đi nước ngoài , hai ba tuyến nhập lại một . Anh tài xế trẻ này nhanh nhẹn bóp còi inh ỏi , tiến xe lên , len lỏi chen vào được trong hàng xe hơi .
Chúng tôi ngồi trong xe , lắc đầu mở to mắt ra nhìn .
- Ở đây sao các bác tài không nhường nhịn nhau , chậm đi một chút có sao đâu ! Len lấn kiểu này dễ xảy ra tai nạn lắm .
Anh tài xế đáp :
- Chạy như hai bác chắc đến tối cũng chưa vào được cổng ngoài . Hai bác và các em cứ yên tâm ngồi , thế nào cũng vào cổng đúng giờ mà .
Phi trường Tân Sơn Nhất cửa đi nước ngoài bao giờ cũng đầy người , kẻ đón người đưa . Có người sụt sùi tiễn người thân , có kẻ vui mừng sung sướng . Hôm nay chính tôi lại đưa tiễn bà nhà tôi và mấy đứa con về Mỹ .
Bà nhà tôi dặn dò :
- Mắt mũi ông như vậy , nhớ lúc về đừng mua sắm gì hết .
- Sao vậy ?
- Thì vai xách nách mang nặng hại cho con mắt lắm .
- Ừ . Thôi đưa tui mấy cái sổ thông hành . Đó ! Mấy cô ở quầy soát vé ra làm việc rồi . Bà với mấy đứa nhỏ đứng đây để tui đưa vé cho họ .
Khi đến phiên chúng tôi , cô sóat vé trong đồng phục xanh dương xem qua mấy cuốn sổ passport và coi tới mấy tờ nhập cảnh visa .
- Chú ơi ! Trong bốn cái này có một cái không hợp lệ .
- Không hợp lệ là sao hả cô ?
- Cái ngày tháng của bà nhà ông hết hạn rồi . Hôm nay là ngày 26 tháng 7 mà trên tờ visa ngày hết hạn là 26 tháng 6 .
Chúng tôi đều ngạc nhiên , xin cô ta mấy tờ visa coi lại . Tất cả đều giống nhau , ngày hết hạn ở Việt Nam là 15 tháng 9 , trừ tờ của bà nhà tôi . Mấy tờ visa làm bên Mỹ khi qua bên Thái Lan thì bên Việt Nam tịch thu hết và chúng tôi phải đóng lệ phí 40 đô cho mỗi người làm lại visa khác để nhập cảnh vào Việt Nam .
- Bây giờ chúng tôi phải làm sao ?
Trong đầu tôi thoáng qua một ý nghĩ : " Thủ tục đầu tiên " chăng ? Đóng thì đóng chẳng lẽ ở lại đây sao .
Cô soát vé giơ tay chỉ :
- Ông bà đi theo con đường đó đó . Ở góc bên phải có trạm công an , ông bà cứ đưa giấy tờ cho họ xem .
Chúng tôi đang lơn tơn đi tìm xem văn phòng trạm công an nằm đâu , chợt nghe tiếng ai gọi giật lại :
- Anh chị đi đâu vậy ?
Chúng tôi quay lại , bắt gặp một anh công an trong quân phục chỉnh tề , nhưng chân lại đi dép nhựa .
- Dạ , có cái tờ visa này của bà nhà tôi lại hết hạn . Tất cả năm người đều từ Thái Lan về , qua cửa khẩu này đóng dấu mà không hiểu sao cái tờ này kỳ cục quá .
Anh công an trẻ tuổi nhìn chúng tôi một lát đoạn chăm chăm vào mớ visa chúng tôi đưa trình , hắng giọng :
- Công an cửa khẩu chúng tôi chẳng bao giờ sai trái cả . Cái này tại cơ quan nào làm sai đấy thôi . Anh chị cứ ngồi ở đây để tôi vào trình thủ trưởng xem sao .
Khoảng chừng đâu 30 phút , anh công an cầm tờ nhập cảnh giao trả cho tôi . Lần này phải nhìn cho kỹ . Trên ngày hết hạn họ xoá đi và đề ngày tháng khác . Bên cạnh đóng một dấu công an hình ngôi sao đỏ .
- Xong rồi , như tôi đã nói . Việc này là do bên Công ty du lịch Saigon Tourist ghi bậy .
Tôi nói lời cám ơn , chẳng buồn cãi lại làm chi , chúng tôi chỉ cần làm đúng thủ tục để còn mau chóng ra chờ máy bay đi về .
Chúng tôi vòng trở lại chỗ soát vé . Nơi đây chỉ còn lại gia đình chúng tôi với mấy cái va li . Tôi đứng đợi xem hành lý có thoát được sự kiểm tra của hải quan không rồi mới trở về .
Năm 2000 tôi có dịp qua bên Bắc Kinh cùng với ba người bạn cùng hãng . Lúc qua trạm kiểm soát công an , chúng tôi trình passport và chỉ mình tôi bị giữ lại và được đưa vào một gian phòng . Tôi hỏi lý do thì anh công an trọ trẹ bằng tiếng Anh : " Mặt ông không giống hình trên sổ hộ chiếu . " Rồi ông công an đó trình sổ thông hành cho một anh công an khác có lẽ là cấp trên của anh ta . Qua lời đối thoại của hai người bằng tiếng Trung Hoa , lâu lâu họ lại chỉ vào hình chụp của sổ passport và quay sang trỏ qua tôi . Hình trên passport tôi không mang kiếng . Nhận định ra thế tôi vội vàng tháo mắt kiếng xuống . Anh công an cấp trên nhìn tôi thật kỹ , cuối cùng vẫy tay cho đi .
Tất cả hành lý của chúng tôi đều được tải chuyền bằng đường băng và qua một máy khám bằng quang tuyến .Thấy tôi đứng lòm nhòm ngoài cửa , một ông trong sắc phục màu cà phê sữa , có lẽ cũng là công an hải quan , bước ra hỏi :
- Phải cái va li của anh không ? Trong này chứa đồ quốc cấm .
- Dạ có gì cấm ạ ?
- Ông không thấy à , đấy tôi lôi ra cho ông xem . Toàn là DVD Karaoke của Paris By Night , Asia .
Tôi đoán chừng đâu một trăm dĩa . Những dĩa này nguyên thủy sản xuất ở Mỹ hay Pháp gì đó , nhưng mấy bản sao này được sao chép tại Việt Nam . Bây giờ châu về hiệp phố cũng không được . Các ổng gọi là cấm thì nó là cấm .
Tôi không muốn mua mấy thứ này về Mỹ , nhưng không hiểu sao cô em tôi quí chúng tôi quá , ra ngoài thương đa Tax mua tặng cho . Theo như tôi biết mỗi đĩa như vậy chừng đâu 15 đến 20 ngàn , có thể là một đô một dĩa .
- Ông bà bây giờ phải đóng phạt ... hai trăm đô .
Bà nhà tôi hơi bực trong lòng , sẵng giọng :
- Thôi bỏ nó đi . Ca ra ca vô . Ông mà ca tui chẳng ngủ nghê gì được hết .
Ông công an hải quan nhìn dáng bà nhà tôi , dịu giọng xuống :
- Thôi được , chỉ phạt nhẹ cảnh cáo thôi . Tám chục đô . Xong rồi , chúc ông bà và các cháu thượng lộ bình an .
Tôi chỉ tiễn đưa vợ con tôi tới trạm công an thôi . Vì qua khỏi trạm này , công an sẽ lấy lại tờ nhập cảnh . Tôi còn ở lại đến cuối tháng Tám mới về . Mấy đứa con vẫy chào bước đi , lòng tôi như thắt lại . Chưa bao giờ phải xa chúng nó dù là vài ngày .
Trên đường ra cổng ngoài phi trường , tôi chợt thấy một ông mặt mày có vẻ bâng khuâng đi cùng hướng với tôi . Nhìn ông ta có vẻ quen quen . Tôi nhíu mày nghĩ ngợi :
- Phải ông Tửng làm ở chợ May Tét không ?
Ông ta ngập ngừng nhìn tôi rồi gật đầu :
- Lúc trước làm ở đó , giờ nghỉ rồi . Ông không biết cái chợ May Tét dẹp tiệm rồi sao ?
- Có nghe qua , hình như lúc trước là chợ May Hảo . Chợ này đang làm ăn được quá , tự nhiên đổi tên thành May Tét ( đúng ra tên chợ là May Teh , nhưng bà con đầu đen , đọc khó quá thành thử gọi là May Tét cho dễ ) . Rốt cuộc chợ te tua , có lẽ không đủ tiền trả tiền sở hụi nên dẹp tiệm )
- Trông anh cũng quen quá , ở Arlington phải hông ?
- Không , tui ở thành phố Fort Worth , thỉnh thoảng đi chợ trên này . À này anh về Việt Nam chơi hả , thăm gia đình ? Ông cụ bà cụ còn khỏe mạnh không ?
Ông Tuấn lắc đầu buồn bã :
- Không , ông bả mất "gồi " .
Ông ta tên là Tuấn , nhưng nghe mấy bà đi chợ quen gọi là anh Tửng , anh ta cũng vui vẻ đáp lại . Tuấn Tứng Tửng gì nghe cũng na ná như nhau . Đồng âm nhưng khá phản nghĩa . Qua giọng nói của ông ta có lẽ là người Hoa sinh sống ở Sóc Trăng Rạch Giá gì đó . Âm rờ hay nói thành gờ .
- Dzậy anh về chơi đi thăm các cảnh quan Việt Nam hả ?
Ông Tuấn lắc đầu :
- Cảnh kiếc có gì mà coi , tui dìa coi mắt vợ .
Câu trả lời của ông ta làm tôi chưng hửng quá . Theo lời bà nhà tôi kể lại . Anh Tửng này lấy cô Muối con bà Lạc Đà . Chồng bà họ Đà con cháu Đà Lôi , cháu chắt gì đó của Thành Cát Tư Hãn , có thời di cư sang Vân Nam lập nghiệp , gặp bà Lạc ở Móng Cái . Sau 75 ông bà này di tản sang Hồng Kông và cuối cùng về thành phố tôi đang ở . Bà ta lấy chồng họ Đà , nên sang đổi thành Đà thị Lạc . Người Mỹ trong hãng bà ta cứ gọi bà ta là Lac Da , âm nghe na ná như là Lạc Đà . Tôi cũng nghe trước khi lấy cô Muối , ông Tửng này đã có vợ con ở Việt Nam . Và với cô Muối đã có thêm một mặt con . Ông Tửng này có lẽ cũng ngang cỡ tuổi tôi , gần sáu bó rồi mà vẫn còn gân sức để qua cầu . Con người ta qua cầu gió bay một lần cũng đủ , mà ông ta gió kéo qua cầu đến ba bốn lần .
- Coi mắt vợ rồi , sao hôm nay về Mỹ còn quay trở lại . Thương ai nhớ ai quá rồi chăng ?
- Ừ ! Đúng ra giờ này tôi trên đường về Mỹ , nhưng lúc nãy làm xong thủ tục , cân đong hành lý cũng xong "gồi" . Tui nhớ cô vợ nhỏ bé quá , bèn đi ra ngoài cửa tâm sự cho vơi niềm nhớ . Nào dè ngồi mãi coi lại đồng hồ , chạy vội vào thì phi cơ đã bay xa rồi . Đáng lý ra phi trường phải gọi loa mới được chớ.
- Không sao đâu anh Tửng , tuần trước tui ra đổi vé ngày về , cũng gặp một cậu thanh niên lâm vào trường hợp như ông . Thay vì Tiễn anh ra phi trường , ông có thể hát bản Tình Ca Người Ở Lại .
Đột nhiên mắt ông Tửng trở nên mơ màng :
- À há ! Tối qua tụi tui hát Karaoke , em cứ ca bài Ở lại nhé anh .
Và ông ta chợt hát lên khe khẽ :
... Ở lại nhớ cho , trong ta tình còn cơn nắng . Một ngày bên em , nơi ta là nỗi nhớ ngàn năm .
Giọng ông ta thật trầm ấm , nếu ông ta phát âm chuẩn giọng Hà Nội , có lẽ tiếng hát ông ta không thua kém gì ca sĩ Quang Dũng .
Ông Tửng và tôi hai người ở lại , nhưng mang hai tâm sự khác nhau . Một đằng nỗi buồn da diết , mang nỗi nhớ những chiều mưa ngập tràn thương nhớ , còn một đằng dòng sông yên ắng , bỗng dưng một chiều dâng sóng , rồi cuồng điên yêu ai một tình yêu vô vọng .
- Ở lại xót xa
Đừng quên tay còn hơi ấm
Từng giọt yêu thương
Ta nghe "gơi gớt " vào thinh không
Chu' thi'ch : Ở lại nhé em . Ta'c gia? Dieu Huong .
7/11/2009
Anh tài xế tắc xi ViNa Sun chất vài va li vào cốp xe xong và hỏi chúng tôi :
- Ông bà vào cổng nước ngoài hay quốc nội . Nước ngoài hả ? Ô kê .
Anh tài xế dùng chữ Ô Kê vô tội vạ . Có lẽ biết chúng tôi là người nước ngoài về nên ông ta mới vậy . Còn nếu như gặp cán bộ đi công cán thì sao , có thể anh ta nghiêm trang mời : "Mời các đồng chí " nên " xe .
Xe đang đi chầm chậm ngay ngả ba đường tại phi trường Tân Sơn Nhất . Đường vào cổng đi trong nước phải quẹo trái . Đường đi nước ngoài , hai ba tuyến nhập lại một . Anh tài xế trẻ này nhanh nhẹn bóp còi inh ỏi , tiến xe lên , len lỏi chen vào được trong hàng xe hơi .
Chúng tôi ngồi trong xe , lắc đầu mở to mắt ra nhìn .
- Ở đây sao các bác tài không nhường nhịn nhau , chậm đi một chút có sao đâu ! Len lấn kiểu này dễ xảy ra tai nạn lắm .
Anh tài xế đáp :
- Chạy như hai bác chắc đến tối cũng chưa vào được cổng ngoài . Hai bác và các em cứ yên tâm ngồi , thế nào cũng vào cổng đúng giờ mà .
Phi trường Tân Sơn Nhất cửa đi nước ngoài bao giờ cũng đầy người , kẻ đón người đưa . Có người sụt sùi tiễn người thân , có kẻ vui mừng sung sướng . Hôm nay chính tôi lại đưa tiễn bà nhà tôi và mấy đứa con về Mỹ .
Bà nhà tôi dặn dò :
- Mắt mũi ông như vậy , nhớ lúc về đừng mua sắm gì hết .
- Sao vậy ?
- Thì vai xách nách mang nặng hại cho con mắt lắm .
- Ừ . Thôi đưa tui mấy cái sổ thông hành . Đó ! Mấy cô ở quầy soát vé ra làm việc rồi . Bà với mấy đứa nhỏ đứng đây để tui đưa vé cho họ .
Khi đến phiên chúng tôi , cô sóat vé trong đồng phục xanh dương xem qua mấy cuốn sổ passport và coi tới mấy tờ nhập cảnh visa .
- Chú ơi ! Trong bốn cái này có một cái không hợp lệ .
- Không hợp lệ là sao hả cô ?
- Cái ngày tháng của bà nhà ông hết hạn rồi . Hôm nay là ngày 26 tháng 7 mà trên tờ visa ngày hết hạn là 26 tháng 6 .
Chúng tôi đều ngạc nhiên , xin cô ta mấy tờ visa coi lại . Tất cả đều giống nhau , ngày hết hạn ở Việt Nam là 15 tháng 9 , trừ tờ của bà nhà tôi . Mấy tờ visa làm bên Mỹ khi qua bên Thái Lan thì bên Việt Nam tịch thu hết và chúng tôi phải đóng lệ phí 40 đô cho mỗi người làm lại visa khác để nhập cảnh vào Việt Nam .
- Bây giờ chúng tôi phải làm sao ?
Trong đầu tôi thoáng qua một ý nghĩ : " Thủ tục đầu tiên " chăng ? Đóng thì đóng chẳng lẽ ở lại đây sao .
Cô soát vé giơ tay chỉ :
- Ông bà đi theo con đường đó đó . Ở góc bên phải có trạm công an , ông bà cứ đưa giấy tờ cho họ xem .
Chúng tôi đang lơn tơn đi tìm xem văn phòng trạm công an nằm đâu , chợt nghe tiếng ai gọi giật lại :
- Anh chị đi đâu vậy ?
Chúng tôi quay lại , bắt gặp một anh công an trong quân phục chỉnh tề , nhưng chân lại đi dép nhựa .
- Dạ , có cái tờ visa này của bà nhà tôi lại hết hạn . Tất cả năm người đều từ Thái Lan về , qua cửa khẩu này đóng dấu mà không hiểu sao cái tờ này kỳ cục quá .
Anh công an trẻ tuổi nhìn chúng tôi một lát đoạn chăm chăm vào mớ visa chúng tôi đưa trình , hắng giọng :
- Công an cửa khẩu chúng tôi chẳng bao giờ sai trái cả . Cái này tại cơ quan nào làm sai đấy thôi . Anh chị cứ ngồi ở đây để tôi vào trình thủ trưởng xem sao .
Khoảng chừng đâu 30 phút , anh công an cầm tờ nhập cảnh giao trả cho tôi . Lần này phải nhìn cho kỹ . Trên ngày hết hạn họ xoá đi và đề ngày tháng khác . Bên cạnh đóng một dấu công an hình ngôi sao đỏ .
- Xong rồi , như tôi đã nói . Việc này là do bên Công ty du lịch Saigon Tourist ghi bậy .
Tôi nói lời cám ơn , chẳng buồn cãi lại làm chi , chúng tôi chỉ cần làm đúng thủ tục để còn mau chóng ra chờ máy bay đi về .
Chúng tôi vòng trở lại chỗ soát vé . Nơi đây chỉ còn lại gia đình chúng tôi với mấy cái va li . Tôi đứng đợi xem hành lý có thoát được sự kiểm tra của hải quan không rồi mới trở về .
Năm 2000 tôi có dịp qua bên Bắc Kinh cùng với ba người bạn cùng hãng . Lúc qua trạm kiểm soát công an , chúng tôi trình passport và chỉ mình tôi bị giữ lại và được đưa vào một gian phòng . Tôi hỏi lý do thì anh công an trọ trẹ bằng tiếng Anh : " Mặt ông không giống hình trên sổ hộ chiếu . " Rồi ông công an đó trình sổ thông hành cho một anh công an khác có lẽ là cấp trên của anh ta . Qua lời đối thoại của hai người bằng tiếng Trung Hoa , lâu lâu họ lại chỉ vào hình chụp của sổ passport và quay sang trỏ qua tôi . Hình trên passport tôi không mang kiếng . Nhận định ra thế tôi vội vàng tháo mắt kiếng xuống . Anh công an cấp trên nhìn tôi thật kỹ , cuối cùng vẫy tay cho đi .
Tất cả hành lý của chúng tôi đều được tải chuyền bằng đường băng và qua một máy khám bằng quang tuyến .Thấy tôi đứng lòm nhòm ngoài cửa , một ông trong sắc phục màu cà phê sữa , có lẽ cũng là công an hải quan , bước ra hỏi :
- Phải cái va li của anh không ? Trong này chứa đồ quốc cấm .
- Dạ có gì cấm ạ ?
- Ông không thấy à , đấy tôi lôi ra cho ông xem . Toàn là DVD Karaoke của Paris By Night , Asia .
Tôi đoán chừng đâu một trăm dĩa . Những dĩa này nguyên thủy sản xuất ở Mỹ hay Pháp gì đó , nhưng mấy bản sao này được sao chép tại Việt Nam . Bây giờ châu về hiệp phố cũng không được . Các ổng gọi là cấm thì nó là cấm .
Tôi không muốn mua mấy thứ này về Mỹ , nhưng không hiểu sao cô em tôi quí chúng tôi quá , ra ngoài thương đa Tax mua tặng cho . Theo như tôi biết mỗi đĩa như vậy chừng đâu 15 đến 20 ngàn , có thể là một đô một dĩa .
- Ông bà bây giờ phải đóng phạt ... hai trăm đô .
Bà nhà tôi hơi bực trong lòng , sẵng giọng :
- Thôi bỏ nó đi . Ca ra ca vô . Ông mà ca tui chẳng ngủ nghê gì được hết .
Ông công an hải quan nhìn dáng bà nhà tôi , dịu giọng xuống :
- Thôi được , chỉ phạt nhẹ cảnh cáo thôi . Tám chục đô . Xong rồi , chúc ông bà và các cháu thượng lộ bình an .
Tôi chỉ tiễn đưa vợ con tôi tới trạm công an thôi . Vì qua khỏi trạm này , công an sẽ lấy lại tờ nhập cảnh . Tôi còn ở lại đến cuối tháng Tám mới về . Mấy đứa con vẫy chào bước đi , lòng tôi như thắt lại . Chưa bao giờ phải xa chúng nó dù là vài ngày .
Trên đường ra cổng ngoài phi trường , tôi chợt thấy một ông mặt mày có vẻ bâng khuâng đi cùng hướng với tôi . Nhìn ông ta có vẻ quen quen . Tôi nhíu mày nghĩ ngợi :
- Phải ông Tửng làm ở chợ May Tét không ?
Ông ta ngập ngừng nhìn tôi rồi gật đầu :
- Lúc trước làm ở đó , giờ nghỉ rồi . Ông không biết cái chợ May Tét dẹp tiệm rồi sao ?
- Có nghe qua , hình như lúc trước là chợ May Hảo . Chợ này đang làm ăn được quá , tự nhiên đổi tên thành May Tét ( đúng ra tên chợ là May Teh , nhưng bà con đầu đen , đọc khó quá thành thử gọi là May Tét cho dễ ) . Rốt cuộc chợ te tua , có lẽ không đủ tiền trả tiền sở hụi nên dẹp tiệm )
- Trông anh cũng quen quá , ở Arlington phải hông ?
- Không , tui ở thành phố Fort Worth , thỉnh thoảng đi chợ trên này . À này anh về Việt Nam chơi hả , thăm gia đình ? Ông cụ bà cụ còn khỏe mạnh không ?
Ông Tuấn lắc đầu buồn bã :
- Không , ông bả mất "gồi " .
Ông ta tên là Tuấn , nhưng nghe mấy bà đi chợ quen gọi là anh Tửng , anh ta cũng vui vẻ đáp lại . Tuấn Tứng Tửng gì nghe cũng na ná như nhau . Đồng âm nhưng khá phản nghĩa . Qua giọng nói của ông ta có lẽ là người Hoa sinh sống ở Sóc Trăng Rạch Giá gì đó . Âm rờ hay nói thành gờ .
- Dzậy anh về chơi đi thăm các cảnh quan Việt Nam hả ?
Ông Tuấn lắc đầu :
- Cảnh kiếc có gì mà coi , tui dìa coi mắt vợ .
Câu trả lời của ông ta làm tôi chưng hửng quá . Theo lời bà nhà tôi kể lại . Anh Tửng này lấy cô Muối con bà Lạc Đà . Chồng bà họ Đà con cháu Đà Lôi , cháu chắt gì đó của Thành Cát Tư Hãn , có thời di cư sang Vân Nam lập nghiệp , gặp bà Lạc ở Móng Cái . Sau 75 ông bà này di tản sang Hồng Kông và cuối cùng về thành phố tôi đang ở . Bà ta lấy chồng họ Đà , nên sang đổi thành Đà thị Lạc . Người Mỹ trong hãng bà ta cứ gọi bà ta là Lac Da , âm nghe na ná như là Lạc Đà . Tôi cũng nghe trước khi lấy cô Muối , ông Tửng này đã có vợ con ở Việt Nam . Và với cô Muối đã có thêm một mặt con . Ông Tửng này có lẽ cũng ngang cỡ tuổi tôi , gần sáu bó rồi mà vẫn còn gân sức để qua cầu . Con người ta qua cầu gió bay một lần cũng đủ , mà ông ta gió kéo qua cầu đến ba bốn lần .
- Coi mắt vợ rồi , sao hôm nay về Mỹ còn quay trở lại . Thương ai nhớ ai quá rồi chăng ?
- Ừ ! Đúng ra giờ này tôi trên đường về Mỹ , nhưng lúc nãy làm xong thủ tục , cân đong hành lý cũng xong "gồi" . Tui nhớ cô vợ nhỏ bé quá , bèn đi ra ngoài cửa tâm sự cho vơi niềm nhớ . Nào dè ngồi mãi coi lại đồng hồ , chạy vội vào thì phi cơ đã bay xa rồi . Đáng lý ra phi trường phải gọi loa mới được chớ.
- Không sao đâu anh Tửng , tuần trước tui ra đổi vé ngày về , cũng gặp một cậu thanh niên lâm vào trường hợp như ông . Thay vì Tiễn anh ra phi trường , ông có thể hát bản Tình Ca Người Ở Lại .
Đột nhiên mắt ông Tửng trở nên mơ màng :
- À há ! Tối qua tụi tui hát Karaoke , em cứ ca bài Ở lại nhé anh .
Và ông ta chợt hát lên khe khẽ :
... Ở lại nhớ cho , trong ta tình còn cơn nắng . Một ngày bên em , nơi ta là nỗi nhớ ngàn năm .
Giọng ông ta thật trầm ấm , nếu ông ta phát âm chuẩn giọng Hà Nội , có lẽ tiếng hát ông ta không thua kém gì ca sĩ Quang Dũng .
Ông Tửng và tôi hai người ở lại , nhưng mang hai tâm sự khác nhau . Một đằng nỗi buồn da diết , mang nỗi nhớ những chiều mưa ngập tràn thương nhớ , còn một đằng dòng sông yên ắng , bỗng dưng một chiều dâng sóng , rồi cuồng điên yêu ai một tình yêu vô vọng .
- Ở lại xót xa
Đừng quên tay còn hơi ấm
Từng giọt yêu thương
Ta nghe "gơi gớt " vào thinh không
Chu' thi'ch : Ở lại nhé em . Ta'c gia? Dieu Huong .
7/11/2009
Subscribe to:
Posts (Atom)
